پیش بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی دشت نیشابور با مدل سری های زمانی

منابع آب های زیرزمینی یکی از مهمترین و با ارزش ترین منابع آب به شمار می روند، شناخت صحیح و بهره برداری از آنها بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک می توانند در توسعه پایدار بسیاری از فعالیت های کشاورزی، اجتماعی و اقتصادی آن منطقه تأثیر بسزایی داشته باشد. برای آگاهی از وضعیت نوسانات سطح آب زیرزمینی در چنین مناطقی لازم است پیش بینی دقیقی از نوسانات انجام شود. این پژوهش برای پیش بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی در دشت نیشابور که یکی از مهمترین دشت های کشاورزی استان خراسان رضوی می باشد از مدل های سری زمانی برای پیش بینی وضعیت سطح آب زیرزمینی در آینده استفاده شد. برای مدل سازی، اطلاعات سطح آب زیرزمینی در طی سال های 86 – 1375 مورد استفاده قرار گرفت. سپس با استفاده از مدل های باکس – جنکینز، هلت – وینترز و برون یابی منحنی روند از داده های ارائه شده، برای پیش بینی سطح آب زیرزمینی در 5 سال آینده استفاده گردید. نتایج مدل ARIMA(0,1,0)*(0,1,1)12 نشان داد که سطح آب زیرزمینی دشت در 5 سال آینده 07/4 متر افت خواهد داشت و نتایج حاصل از روش برون یابی منحنی روند نشان دهنده افت 22/4 متری شد (مدل هلت – وینترز منجر به نتایج متفاوتی گردید). بنابراین با توجه به محدودیت منابع آب در کشاورزی و افت سطح ایستابی و فرونشست زمین و لزوم برداشت آب بیشتر در سال های آینده، تصمیم گیری برای مدیریت آب زیرزمینی در محدوده دشت الزامی است.

Keywords:

سری زمانی , پیش بینی , سطح آب زیرزمینی , دشت نیشابور