تحلیل دیدگاه انتقادی به ترجمه ی آثار ادبی غرب به زبان عربی در قرن بیستم؛ بررسی موردی آراء انور الجندی درباره ترجمه های طه حسین

ترجمه و تعامل فرهنگی میان ملتها لازمه ترقی جوامع بشری است. در دوره معاصر با گشوده شدن دروازه های علم و تکنولوژی به سوی جهان عرب، علما و ادبای عرب از این نیاز آگاه بودند و میکوشیدند از طرق مختلف جامعه خود را با علم و ادبیات غرب آشنا سازند. طه حسین از طلایه دارای این عرصه است که با ترجمه آثار ادبی غرب خدمت بزرگی به ادب معاصر عربی نمود. برخی صاحب نظران و ناقدان مثل انورالجندی فعالیتهای طه حسین و همفکرانش را عامل تهاجم فرهنگی و تسلط ادبیات و فرهنگ بیگانه بر زبان و ادب عربی میدانند و بر این عقیدهاند که آثار ترجمه شده بویژه در زمینه ادبیات داستانی نه تنها با اصول فن ترجمه مطابقت ندارد بلکه با فرهنگ و ادب واعتقادات ملت عرب در تعارض است. ارتباط فرهنگی و ادبی عرب با غرب باعث شکوفایی ادبیات شده و علاوه بر آشنایی اعراب با علوم نوین باعث آشنایی جهان غرب با فرهنگ و تمدن عربی اسلامی و خروج زبان عربی از مرزهای بومی شد و این ارتباط عامل بیداری فرهنگی و شکلگیری روحیه انقلابی نزد اعراب بود و ایجاد انواع ادبی جدید همچون نمایشنامه، تمثیل و داستان کوتاه که در ادب قدیم سابقه چندانی نداشت، از دستاوردهای ارتباطات فرهنگی و ترجمه آثار ادبی به زبان عربی است. ادبیات تطبیقی، رشد نقد ادبی و پژوهشهای بینرشتهای از جمله دستاوردهای ترجمه به عنوان یک فعالیت علمی و دانشگاهی است. نگاه تک بعدی الجندی باعث شده او در بیشتر موارد بدون استناد به دلایل علمی قابل قبول، به تنایج کلی برسد.

Keywords:

ترجمه , انور الجندی , طه حسین , ادبیات عربی معاصر