رویکردی بر تبیین ارزش امر والا و ناانسانی در گفتمان لیوتار

فلسفه، در سراسر طول تاریخ خود، از دو جزء تشکیل شده که به طور نا هماهنگ ترکیب یافته اند؛ این دو جزء یکی تفکر درباره ی ماهیت جهان است و دیگری نظریه اخلاقی یا سیاسی است، درباره بهترین شیوه زیستن. ناتوانی در جدا کردن این دو جزء با تمایز کافی، سرچشمه تفکر مغشوش فراوان بوده است. لیوتار، یکی از برجسته ترین اندیشه گران انتقادی در نیمه دوم سده بیستم بود. آثار و نوشته های لیوتار طیف وسیعی را در برمیگیرد، چنان که میتوان گفت به واسطهی این آثار در زمرهی فیلسوفان انتقادی پست مدرن قرار میگیرد. وی در رسالهای به طور مجزا به تحلیل کتاب نقد قوهی حکم کانت میپردازد و در این میان، بیش از همه با رویکردی انتقادی به تحلیل امر والا پرداخته و آن را در پیوند با نمایش امر غیر قابل نمایش در آثار هنری مدرن و پسامدرن تحلیل میکند؛ لیوتار به پیروی از کانت، امر والای مدرن را حاصل رابطه تخیل و عقل میدانست و تعریف مشخص و مجزایی دربارهی هنر مدرن و پسامدرن نمیدهد، بلکه آنها را درآمیخته باهم و نوعی نگرش میداند. ناانسانی دیگر مفهومی است، که برای باز اندیشی در مسایل اخلاقی و اجتماعی، مطرح می کند. لیوتار به خاطر چالشهایی که در آثارش مطرح کرده بر عرصه علوم انسانی در دوره پسامدرن تاثیرگذار بوده است. در این پژوهش سعی شده است با تاکید بر مفاهیم کلیدی امر والا و ناانسانی در نظریات لیوتار، صورتبندی فلسفی در هنر و اخلاق روش توصیفی-تحلیلی بیان گردد؛ شیوه پژوهش این مقاله در شاخه تحقیق های نظری است، از مجموعه ای از نظریه ها، رهیافت ها، تحلیل، تنفیذ و داوری برداشت شده است.

Keywords:

لیوتار , پسامدرن , امروالا , امرناانسانی , هنر و زیبایی شناسی , اخلاق