پایش بیولوژیکی سرب در کارگران صنعت چاپ (مطالعه موردی در یکی از صنایع چاپ غرب استان تهران)

زمینه و هدف : در صنایع چاپ از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می شود. از جمله مهمترین مواد شیمیایی مصرفی در این صنعت، مرکب ها هستند و سرب یکی از عناصر تشکیل دهنده رنگدانه های آن می باشد که اثرات سمی بالایی دارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف پایش بیولوژیکی سرب در کارگران یک صنعت چاپ واقع در غرب استان تهران انجام شد. مواد و روش ها : این مطالعه یک بررسی مورد شاهدی می باشد که در آن 22 نفر از کارگران واحد چاپ یک چاپخانه به عنوان گروه مورد و 58 نفر از پرسنل واحدهای دیگر همان شرکت به عنوان گروه کنترل به منظور پایش بیولوژیکی انتخاب شدند. اطلاعات فردی و شغلی با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات پزشکی با استفاده از پرونده های پزشکی و نمونه های خون با استفاده از روش NIOSH 8003 جمع آوری و با استفاده از دستگاه طیف سنج جذب اتمی دارای کوره گرافیتی مدل GF 5000 مورد آنالیز قرار گرفتند. همچنین داده های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS 20 و با بهره گیری از آزمون t مستقل، Chi-Square ، آزمون فیشر، همبستگی و Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج : میانگین مقدار جذب سرب در گروه مورد 0/020±0/143 و در گروه شاهد 0/036±0/062 بود که این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار می باشد (P<0/001). از لحاظ ویژگی های فردی و شغلی از جمله سن (r=-0/361؛ P=0/099) سابقه کار (r=-0/392؛ P=0/071) و ساعات کاری (r=-0/066؛ P=0/776) و همچنین از نظر آزمایشات کلینیکی و پرونده پزشکی از جمله فشار خون سیستولی (r=-0/023؛ P=0/920) و دیاستولی (r=0/110؛ (P=0/627)، هموگلوبین (r=0/098؛ P=0/666) و شاخص توده بدنی (r=-0/145؛ P=0/52) هیچ همبستگی خطی معنی داری با میزان جذب سرب مشاهده نشد. نتیجه گیری : بر اساس نتایج این مطالعه، میانگین مقدار جذب سرب در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود. با توجه به تعداد کم نمونه درگروه مورد، پیشنهاد می گردد تا مطالعاتی در خصوص پایش سرب در چاپخانه های بزرگتر و با تعداد نمونه های بیشتر انجام گیرد.

Keywords:

سرب , خون , پایش بیولوژیکی , مرکب , صنعت چاپ