رویکردی تربیتی به کارکردهای پرسش از منظر قرآن کریم

توجه به نقش تربیتی قرآن کریم در زندگی بشر و تاثیر شگرف آن در هدایت، نشانگر آن است که علاوهبر اثربخشی محتوا، روشهای به کارگرفته شده در آن نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و شایسته تاملاست. یکی از روشهایی که کاربست آن به وفور در قرآن مشاهده می شود، راهبرد پرسش است. پژوهشحاضر درصدد است تا با تامل در پرسش های قرآنی با روش تحلیل زبان فنی-رسمی، ضمن تبیین جایگاهویژه پرسش در فرآیند تربیت، کارکردهای آن را استخراج نماید. یافته های پژوهش نشان میدهد ادبیاتپرسشی در قرآن کریم، راهبردی است که مشتمل بر کارکردهای متعدد در مسیر تربیت مخاطبان است:برقراری ارتباط با موضوع (حکایی و تمرکزی)، وارد ساختن تنش شناختی، بازبینی بینش ها در ساحت تحولدرونی، غفلت زدایی و یادآوری بدیهیات فطری و عقلی، بسط منظر فرد نسبت به واقعیت ها، برانگیختگیعاطفی، طرح دلیل بر مدعا، تذکر نسبت به موقعیت ارتباطی فرد، نمایانسازی تناقضات فکری مخاطب،خطایابی و کمک به تغییر عملکرد و گشودن عرصه های تفکر ازجمله کارکردهای تربیتی پرسش در قرآنکریم است که در مجموع، راهبرد ویژه ای را در مسیر تعلیم و تربیت رقم می زند.

Keywords:

قرآن , پرسش , پرسشگری , کارکرد , تربیت