مطالعه کیفی شیوه های ارزشیابی و بهبود عملکرد داوران مجله های علمی پژوهشی حوزه سلامت

مقدمه با توجه به اهمیت نقش داوری در کیفیت مقاله های ارسالی برای مجلات، این مطالعه با هدف شناسایی شیوه های ارزشیابی و بهبود عملکرد داوران مجله های علمی پژوهشی حوزه سلامت انجام شد.روش بررسیرویکرد پژوهش، کیفی و به روش تحلیل محتوا انجام شد. سردبیران، مدیران داخلی و اعضاء شورای نویسندگان مجلات با حداقل 2 سال سابقه کار پیوسته در حوزه مجلات و حداقل تجربه داوری بیش از ده مقاله، به صورت هدفمند انتخاب و در مصاحبه نیمه ساختاریافته مشارکت کردند. استخراج داده ها با روش تحلیل محتوا صورت گرفت. جهت تعیین روایی و پایایی از ارزیابی لینکولن و گوبا و بر اساس چهار معیار اعتبار پذیری، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تایید پذیری استفاده شد.یافته ها نظر مطلعین درباره روش های ارزشیابی عملکرد داوران در 3 دسته ارزیابی عملی (خودارزیابی عملکردی، و دگرارزیابی عملکردی)، ارزیابی رفتاری (وقت شناسی، و ارزیابی مبتنی بر تعهد و اخلاق)، ارزیابی فنی تخصصی (ارزیابی فرایندی فن و دقت، ارزیابی سوابق و تجارب، و ارزیابی مبتنی بر شواهد) مفهوم یافت. از تحلیل نظرات مطلعین درباره روش های انگیزشی برای بهبود همکاری داوران، 2 دسته تشویق (مادی، غیرمادی فردی، و غیر مادی جمعی)، و تعامل (اطلاع رسانی فرایندی، برقراری ارتباط فردی، و طرح درخواست به طور منطقی) حاصل شد. تحلیل نظرات درباره روش های ارتقاء توانمندی علمی داوران، 2 دسته اطلاع رسانی (ارایه شفاف و روزآمد قوانین و دستورالعمل ها، ارایه بازخورد علمی، و آموزش)، و شکل دهی رفتار و تفکر منطقی (توجه به داورهای کارآمد، و تقویت الگوی فکری رفتاری داور) را نشان داد.نتیجه گیری آگاهی از شیوه های ارزشیابی، و تقویتی و انگیزشی عملکرد داوران، کیفی تر شدن داوری ها را بهبود می بخشد. یافته های این مطالعه برای مجله های علمی پژوهشی و حوزه سلامت از طریق ارتقاء سطح برون دادهای پژوهشی قابل استفاده است.

Keywords:

عملکرد داوران , مجله های علمی پژوهشی , سلامت , ایران