کاربرد گیاهان دارویی در زخم اپی زیاتومی: یک مطالعه مروری

زمینه و هدف: اپی زیاتومی شایع ترین مداخله جراحی در زایمان است که خطراتی از جمله درد و ناراحتی پرینه، خونریزی، عفونت، آبسه، هماتوم و صدمه به مخاط مقعد را دارد. جهت کاهش درد پرینه و بهبود سریعتر زخم اپی زیاتومی اقدامات دارویی و غیردارویی زیادی پیشنهاد شده است. امروزه روش های دارای هزینه ی کم، موثر، مناسب، قابل دسترسی در مراکز بهداشتی و قابل پذیرش توسط زنان مورد توجه قرار دارد که از جمله این روش ها می توان داروهای گیاهی را نام برد. لذا مطالعه حاضر با هدف مروری برکاربرد گیاهان دارویی در زخم اپی زیاتومی انجام شد.مواد و روش ها: جهت جمع آوری مطالعات، جستجوی الکترونیکی در پایگاه های اطلاعاتی SID،magiran، googlescholar، pubmed و باواژه های کلیدیی فارسی اپی زیاتومی، درد پرینه، بهبود زخم و واژه های کلیدیی انگلیسی episiotomy، perineal pain، wound healing در بازه های زمانی 2000 تا 2018 انجام شد.یافته ها: در بررسی های انجام شده، 42 مقاله یافت شد که نهایتا 15 مقاله جهت بررسی انتخاب شد. 6 مطالعه میزان بهبودی زخم و شدت درد، 4 مطالعه فقط شدت درد، 5 مطالعه فقط میزان بهبودی زخم را سنجیده بود. براساس یافته های این مطالعات مشخص گردید که ژل آلویه ورا، کرم اسطوخودوس، حمام نشیمنگاهی روغن زیتون، قرص بروملین، پماد دارچین و پماد دم اسب می توانند کاهش دهنده درد و تسریع کننده التیام زخم اپی زیاتومی باشند. همچنین پماد ترکیبی بابونه و گل همیشه بهار، پماد هایپریکوم پرفوراتوم، کرم گل ماهور وکرم گل راعی می توانند بر شدت درد پرینه بعد از اپی زیاتومی موثر باشند و میزان درد پرینه را کاهش دهند. 5 مطالعه ی دیگر حاکی از این بود که کرم گیاه تشنه داری، کرم عسل، کرم بابونه و کرم 20% زعفران بر تسریع روند بهبود زخم اپی زیاتومی موثر می باشند اما مصرف پماد آلفا تاثیری در بهبودی زخم اپی زیاتومی ندارد.نتیجه گیری: اکثرگیاهان دارویی مورد مطالعه، موثر برکاهش درد و ترمیم زخم اپی زیاتومی بوده است. انجام کارآزمایی های بالینی با حجم نمونه بیشتر جهت تعیین اثر بخشی قطعی این گیاهان توصیه می شود.

Keywords:

اپی زیاتومی , درد پرینه , بهبود زخم