پهنه بندی آمایش دفاع شهری تهران با استفاده از مدل فرایند تحلیل شبکه ای ANP

آمایش دفاع شهری فرآیندی است که از طریق بازسازماندهی فضایی یک شهر سعی در کاشه آسیب پذیری و افزایش پایداری و تاب آوری پافندی آن در برابر حملات خصمانه دشمن دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به پهنه بندی عرصه های جغرافیایی مختلف کلانشهر تهران در قالب طبقاتی همگن از نظر اسیب پذیری دفاع غیر عامل پرداخته است. بدین منظور با مطالعه پژوهش پیشین در زمینه مدیریت بحران های طبیعی و انسان ساخت اقدام به استخراج معیارهایی هشت گانه گردید. در ادامه برای سنجش پذیر ساختن این معیارها، 48 شاخص با توجه به داده های قابل دسترسی تعریف شدند و در ذیل 8 معیار مذکور طبقه بندی گردیند. سپس با بهره گیری از نظرات پنل متخصصین وزن دهی به معیارها و زیر معیارها (شاخص ها) به روش فرآیند تحلیل شبکه ای ANP در نرم افزار Super Decision انجام گرفت. همچنین به منظور افزایش دقت و انعطاف پذیری طبقه بندی اقدام به دسته بندی هر شاخص در 5 طبقه مطلوبیت گردید. سپس با وارد کرن شاخص ها به محیط ArcGIS 10.5 و پیاده سازی آن ها بر گستره شهر، نقشه های مربوط به هر شاخص تولید شد، از تلفیق نقشه های زیر معیارهای مربوط به هر معیار، نقشه پهنه بندی براساس آن معیار خاص و در نهایت از تلفیق این نقشه های 8 گانه پهنه بندی نهایی آمایش دفاعی کلانشهر تهران به صورت کیفی (در 5 طبقه) به دست آمد. براساس بررسی های صورت گرفته تنها 10 درصد از سطح شهر تهران در وضعیت کاملا مناسب 27 درص در وضعیت مناسب و متوسط و در حدود 63 درصد در وضعیت های نامناسب وی کاملا نامناسب قرا ردارند. این ارقام نشانگر وضعیت بحرانی دفاع غیر عامل این کلانشهر می باشد، به همین دلیل در پایان پژوهش پیشنهادات و راهکارهایی در راستای تاب آوری پدافندی و کاهش خسارات و تلفات در پی وقوع حمله احتمالی ارایه شده است.

Keywords:

آمایش دفاع شهری , پدافند غیر عامل , پهنه بندی , فرآیند تحلیل شبکه ای