تعامل سنت و مدرنیسم در معماری ژاپن

در طول تاریخ، کشور ژاپن رد پای حضور ادیان و آیین‌های متفاوتی بوده است. آیین کهن شینتو، بودیسم، آیین کنفوسیوس و تائودیسم ادیان اولیه ژاپن بوده که زمان شکل گیری آنها از 6000 سال قبل از میلاد تا قرن هفتم میلادی است. متناسب با این سابقه کهن، ژاپن دارای پیشینه‌ای غنی از معماری سنتی-آئینی بوده است و مفاهیم و فضاهای متفاوتی در طول زمان متناسب با این آئین‌ها و سنت‌ها شکل گرفته است. به گونه‌ای که معماران سنتی-آئینی ژاپن دارای اصول تعریف شده‌ای در طراحی فضای معماری است. چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته در سرزمین‌هایی که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشند، همواره به عنوان یکی از دغدغه‌ها و به بیانی دیگر چالش‌های معماری معاصر چنین سرزمین‌هایی مطرح بوده است. در ژاپن نیز به دلیل آمیختگی اصول و آیین‌های مذهبی با زندگی مردم در طول زمان لزوم توجه به این پیوند توسط معماران معاصر ژاپن احساس شده است. در این میان چند تن از معماران ژاپنی از جمله کنزو تانگه و تادائو آندو که برنده جایزه بین‌المللی نیز بوده‌اند، بیش از دیگران در آثارشان به این امر توجه داشته‌اند. لذا تحلیل این دست از آثار می‌تواند زمینه تبلور مفاهیم و فضاهای سنتی در معماری معاصر ژاپن را فراهم آورد. روش تحقیق در این نوشتار بررسی معماری معاصر ژاپن و عوامل تاثیرگذار بر این گونه معماری و همچنین تحلیل تطبیقی پروژه‌های خاص برخی از معماران این دوره و ویژگی‌ معماری آنان می‌باشد. نتیجه این رویکرد تحلیلی حکایت از آن دارد که معماران معاصر زمینه ارایه مفاهیم سنتی را در معماری معاصر دارا بوده‌اند. همچنین به نظر می‌آید برخی معماران این دوره از جمله تادائو آندو بیشتر دارای رویکرد محتواگرا و مفهوم‌گرا نسبت به معماری گذشته بوده و در مقابل برخی دیگر از جمله کنزو تانگه دارای رویکرد فرم گرا بوده است.

Keywords:

معماری سنتی-آیینی , کنزو تانگه , تادائو آندو