در این مقاله سعی بر آن است که مدیریت ارتباط با مشتری به صورت سنتی و سپس الکترونیکی توضیح داده شود. به طور کلی CRM رویکردی است که مشتریان را به عنوان هسته اصلی کسب و کار معرفی می کند و موفقیت یک شرکت را وابسته به مدیریت روابط موثر با مشتریان می داند .به عبارت دیگر، CRM یک راهبرد کسب و کار برای انتخاب و مدیریت مشتریان به منظور بهینه سازی ارزش در بلندمدت می باشد و از روالهای حفظ مشتری ، جلب رضایت مشتری، بازاریابی ، فروش و خدمات کارآمد پشتیبانی می کند .در طول سالهای متمادی ، CRM توسط شرکتها به صورت دستی انجام می گرفت . از آنجایی که فناوری اطلاعات با سرعت چشمگیری در حال پیشرفت می باشد و این موج عظیم اکثر مسائل اطراف خود را تحت الشعاع قرار می دهد ، لازم می دانیم که شرکتها برای بدست آوردن و حفظ مشتریان بیشتر، منافع و کسب و کار بهتر ، خود را با این فناوریها همگام سازند . این مفهوم جدید به منزله ظهور واژه ای به نام CRM الکترونیکی ( E-CRM)می باشد که انقلابی را در محیطهای کسب وکار و روابط با مشتری ایجاد کرده است . در این مقاله همچنین درباره دامنه E-CRM و ارائه خدمات به مشتری بروی وب و ... صحبت به میان خواهد آمد .در ضمن درباره مفهوم جدیدی به نام
CRM بیسیم (Wireless CRM) که توسط آن کارکنان سیار می توانند در محل مشتری ، خدمات بهتری را ارائه دهند به طور کامل بحث خواهد شد.در خاتمه برای ارائه خدمات موثرتر و بهتر در ارتباط با بکارگیری E-CRM ، رهنمودهای مدیریتی برای اجرای CRM و جلوگیری از شکستها ، پیشنهاداتی به سازمان ها ارائه خواهد شد .