مستندنگاری سردر خانه های تاریخی محله عودلاجان تهران به روش فتوگرامتری بردکوتاه: ارایه راهکاری برای رفع محدودیت برداشت پوشش های منعکس کننده کاشی کاری شده

میراث فرهنگی حافظه تاریخی و فرهنگی هر ملت است. آثار تاریخی بیشماری درسطح جهان وجود دارد که به علل مختلف هرساله به صورت کلی یا جزیی از بین میروند و با خود شواهد زیادی را محو می کنند. یکی از راههای حفظ این اطلاعات مستند نگاری است. اما روشهای سنتی و متداول مستندنگاری به علت هزینه بالا، زمانبر بودن، محدودیت ثبت تمامی دادههای مربوط به اثر، ناتوانی در برابر فرمهای پیچیده، منحنی و پر جزییات، نیاز به برداشت مجدد در صورت تعریف مسیله جدید، تخریب اثر به علت تماس مستقیم فیزیکی و غیره با محدودیت هایی مواجهاند. امروزه روشهای جدید با کمک سیستمهای دیجیتال فرآیند مستندنگاری را بهبود بخشیده اند. در این پژوهش قابلیتها و محدودیتهای یکی از این روش ها یعنی فوتوگرامتری و به طور تخصصی شاخه برد کوتاه آن تشریح و بر پیچیدگی مستندنگاری سطوح منعکس کننده نور تمرکز شده است زیرا در بسیاری از بناهای معماری تاریخی ایران شاهد تزیینات براق همانند کاشیکاری هستیم. براین اساس سوال تحقیق اینگونه طرح شده است که چگونه میتوان مشکل مستند نگاری به روش فتوگرامتری برد کوتاه در سطوح منعکس کننده کاشیکاری شده را برطرف نمود بر این اساس فرضیه پژوهش بدینصورت تنظیم گردید: درصورت مدیریت عملیات عکسبرداری به نسبت تابش نور خورشید امکان رفع این محدودیت وجود دارد. برای رسیدن به پاسخ مناسب تحت شرایط یکسان آزمایشگاهی سردرها تحت تابش مستقیم و غیر مستقیم مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مدیریت برداشت با توجه به نور محیطی راهکار مناسبی برای حل این مشکل است. این پژوهش درانتها نتایج حاصل از سه بعدی سازی یکی از آثار در معرض نابودی در بافت تاریخی تهران یعنی سردر خانه های قاجاری را با به کار گیری این راهکار ارایه نموده است.

Keywords:

مستندنگاری , فتوگرامتری برد کوتاه , کاشیکاری , سردر , عودلاجان