سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

مبانی هستی شناسانه جامعه شناسی اسلامی

Publish Year: 1389
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 577

This Paper With 30 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_ISSJ-2-3_003

Index date: 25 May 2019

مبانی هستی شناسانه جامعه شناسی اسلامی abstract

در این مقاله درصدد بررسی مبانی هستی شناسانه جامعه شناسی از دیدگاهی قرآنی هستیم. با استفاده از آیات قرآن، چهار عنصر خدا ، انسان ، زمین و پیوند میان انسان با این عناصر و انسان های دیگر ، پایه های اصلی (و البته حداقلی)، برای تشکیل جامعه انسانی تشخیص داده شد. با محور قرار دادن دو عنصر انسان و پیوند ، ماهیت هر یک را تحلیل کرده، سپس به عناصر دیگر و نحوه اثرگذاری آنها بر این دو عنصر پرداخته ایم. چنین نگاهی، جامعه شناسی موجود انسان ‐ محور را به یک جامعه شناسی خدا ‐ محور تبدیل کرده، انسان را فقط امانتدار تلقی می کند. در این نگاه قرآنی، انسان موجودی دوبعدی است: حیوانی ‐ ملکوتی؛ یعنی میلی بی نهایت، هم به پستی ها و هم به فضیلت ها دارد. همین وضعیت در جامعه انسانی که محصول گرایش ها، روحیه ها، اخلاقیات، افکار و اندیشه افراد است، نیز رخ می دهد و درجه ای از هویت پست یا متعالی را در صحنه اجتماعی از خود به نمایش می گذارد. در این رویکرد، وجود سه عنصر قدرت، معرفت و گرایش های متضاد، میدانی برای ظهور متمایزترین ویژگی انسان، یعنی اختیار دانسته شده است. این ویژگی، خود را در سطوح مختلف فردی، گروهی و اجتماعی نشان می دهد. از دیدگاه قرآنی، مشغولیت زیاد انسان و جامعه انسانی به گرایش های حیوانی و نیز امور خارج از وی (طبیعت و زمین)، از یک سو و فراموشی و بی توجهی به خود ملکوتی و نیز خداوند، از سوی دیگر، باعث بیگانگی فردی و جمعی انسان ها می شود. مهم ترین عامل برای برطرف کردن این حالت، توجه به خدا و خود واقعی است. با توجه به این رویکرد، برای اینکه تحلیل کاملی از جامعه انسانی داشته باشیم، همواره باید به دو عنصر اصلی جامعه (فرد و جمع)، توجه داشته باشیم. همچنین، توجه به نوع رابطه این دو با خداوند و هستی (طبیعت و زمین) نیز تاثیر بسزایی در فهم رفتار فردی و اجتماعی انسان دارد.

مبانی هستی شناسانه جامعه شناسی اسلامی Keywords:

مبانی هستی شناسانه جامعه شناسی اسلامی authors

حسین اژدری زاده

عضو هییت علمی گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق و دانشجوی دکترای جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

رضا کلوری

دانش آموخته حوزه علمیه قم و دانشجوی دکترای جامعه شناسی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
قرآن کریم (1373)، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران: دارالقرآن الکریم. ...
آرون، ریمون (1370)، مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی، ترجمه ...
آرون، ریمون (1376)، جامعه شناسی معاصر آلمان، ترجمه مرتضی ثاقب ...
استپلویچ، لارنس (1373)، هگلی های جوان، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: ...
بستان، حسین (نجفی) (در حال چاپ)، علم دینی(2): روش بهره ...
پی یتر، آندره (1354)، مارکس و مارکسیسم، ترجمه شجاع الدین ...
رجبی، محمود (1378الف)، انسان شناسی، چ3، قم: موسسه آموزشی و ...
رجبی، محمود (1378ب)، تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام، تهران: پژوهشگاه ...
سبحانی، جعفر (بی تا)، منشور جاوید (دوره 12جلدی)، قم: دارالقرآن ...
سعیدی، غلامرضا (1338)، اقبال شناسی، تهران: اقبال. ...
شریعتی، علی (بی تا)، مجموعه آثار، ج16، [بی جا: بی ...
شیروانی، علی (1376)، سرشت انسان، قم نهاد نمایندگی، معاونت امور ...
صدر، محمد باقر (1369)،سنت های تاریخی و فلسفه اجتماعی در ...
صدیق، رحمت الله و همکاران (1373)،تاریخچه جامعه شناسی، تهران: سمت. ...
طباطبایی، محمدحسین (1379)،تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، قم: ...
علیزاده، عبدالرضا (1376)، نگاهی به جامعه شناسی معرفت ماکس شلر ... [مقاله ژورنالی]
کوزر، لیوییس (1368)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، ترجمه ...
گورویچ، ژرژ(1349)،طرح مسایل جامعه شناسی امروز، ترجمه عبدالحسین نیک گوهر، ...
محسنی تبریزی، علیرضا (1370)، بیگانگی ، نامه علوم اجتماعی، ش2. ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1349)، آموزش عقاید، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1367)، معارف قرآن، قم: موسسه در راه ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1368)، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، ...
مطهری، مرتضی (1363)، نقدی بر مارکسیسم، تهران: صدرا. ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1366)، سیری در نهج البلاغه، تهران: صدرا. ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1367الف)، انسان و سرنوشت، چ7، تهران: صدرا. ...
مصباح یزدی، محمد تقی (1367ب)، گفتارهای معنوی، قم: صدرا. ...
مصباح یزدی، محمد تقی(1371)، مجموعه آثار، قم: صدرا. ...
مصباح یزدی، محمد تقی(بی تا)،انسان کامل، تهران؛ قم: صدرا. ...
نجفی علمی، محمدجعفر (1371)، جامعه و سنن اجتماعی در قرآن، ...
Faghirzadeh, S. (1988), Sociology of Knowledge, Tehran: Soroush. ...
Hamilton, Peter (1977), Knowledge and Social Structure, London: Routledge and ...
Remmling, G. W. (1973), Towards the Sociology of Knowledge, London: ...
Tavakol, M. (1987), Sociology of Knowledge, Sterling Publishers Private Lmited, ...
The Encyclopedia of Philosophy (1967), ed. in Chief, Paul Edwards, ...
نمایش کامل مراجع