بررسی تغییرات تراز آب دریای خزر و تاثیر آن در مطالعات ساحلی و حریم و حدود دریایی با استفاده از داده های شبکه پایش دائمی تراز آب سازمان نقشه برداری کشور abstract
نقش دریاها و سواحل در رشد اقتصادی کشورهای ساحلی امروزه بر کسی پوشیده نیست بطوریکه کشورهای ساحلی عمدتا از سطح رفاه و توسعه اقتصادی بالاتری نسبت به کشورهای دیگر برخوردارند. کشور ایران با دارا بودن خطوط ساحلی طولانی در شمال و جنوب کشور از این موهبت برخوردار بوده و بارها به استفاده بیشتر از سواحل تاکید شده است. این درحالی است که همواره به استفاده ناکافی از این موهبت الهی اشاره شده است. استفاده از دریاها به مانند استفاده از خشکی ها نیازمند شناخت بوده و جمع آوری اطلاعات هندسی و فیزیکی اولین قدم در این راستاست. سازمان نقشه برداری کشور همواره در طول حیات خود در راستای جمع آوری و نمایش داده های لازم به منظور شناخت سرزمین و همچنین دریاهای اطراف گام برداشته و حاصل آن تهیه نقشه های بی شمار زمینی و صدها نقشه دریایی است. یک از پارامترهای مهم در تهیه نقشه ها (چارتها) ی دریایی، مبحث تراز دریاست. چرا که عمق دریا بر روی چارتهای دریایی نسبت به چارت
دیتوم درج میگردد که می بایست با توجه به داده های تراز دریا محاسبه گردد. همچنین تعیین
دیتوم ارتفاعی نیازمند مشاهدات بلندمدت
تراز آب دریا می باشد. تغییرات تراز دریا در سواحل جنوب و شمال کشور دارای رفتار متفاوتی است بطوریکه این تغییرات در سواحل جنوبی بیشتر به صورت هارمونیک و با منشا نجومی بوده و در سواحل شمال کشور به دلیل بسته بودن
دریای خزر متاثر از تغییرات پریودیک و غیر پریودیک آب و هوایی و همچنین مداخلات انسانی است. تراز
دریای خزر در ده ه گذشته دچار کاهش شده است که این کاهش نیازمند بررسی جدی تری دلایل و تاثیرات آن است. داده های شبکه تراز سنجی سازمان نقشه برداری کشور نشان میدهد که تراز این دریا در یک دهه گذشته نزدیک به یک متر کاهش یافته که این کاهش معادل کاهش آب به میزان بیش از سیصد کیلومتر مکعب است. مقایسه
تراز آب در کشور ایران در مقایسه با دیگر کشورهای حوزه خزر نشان میدهد که ناسازگاریهایی بین داده ها وجود دارد که عمدتا ناشی از اختلاف سیستمهای ارتفاعی است که این اختلاف هم اینک و با معرفی
سیستم ارتفاعی جدید ارتومتریک تا حد زیادی مرتفع گردیده است. در این مقاله ضمن بررسی تغییرات
تراز آب دریای خزر، ناسازگاریهای موجود و نقش
تراز آب و مطالعه آن در مسائل زیست محیطی و حریم و
حدود دریایی دریایی مورد بررسی قرار میگیرد.