ارزیابی شاخص های توسعه پایداری گردشگری در جوامع میزبان مطالعه موردی : شهرساری

در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فراینده ای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطرح شد. لذا مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما علی رغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش های عمده در جهت دستیابی به پایداری توسعه گردشگری بویژه در شهرهای شمالی کشور می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخص های توسعه پایدار گردشگری در شهر ساری است. نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش تحقیق اسنادی- پیمایشی که برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از ابزار پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از تحلیل های رگرسیون خطی، همبستگی و آنالیز درختی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص پایداری اکولوژیکی در بازه کمتر مساوی 8 تا بیشتر از 14 به عنوان ضعیف ترین وضعیت ازلحاظ پایداری گردشگری در شهر ساری و بعد پایداری اقتصادی با بازه میانگینی قوی تر یعنی کمتر مساوی 13 تا بیشتر از 16 دارای وضعیت مناسب تری از دیدگاه شهروندان جهت دستیابی به پایداری ارزیابی شده است. همچنین بررسی ها نشان داد که همبستگی درونی بین شاخص های پایداری گردشگری شهری در ساری از ارتباط معناداری برخوردار است، که دراین بین شاخص پایداری اکولوژیکی با پایداری اجتماعی و سیاسی و اقتصادی ارتباط درونی ضعیف تری داشته است. همچنین نتایج مدل برازش آنالیز رگرسیونی نشان داده که ابعاد شش گانه پایداری در شهر ساری تغییرات محسوسی ایجاد کرده اند که این آزمون تایید می شود. در خاتمه برای بهبود وضع موجود راهکارهای ارائه شده که نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه ریزان شهری و منطقه ای می باشد.

Keywords:

گردشگری , گردشگری پایدار , شاخص های توسعه پایدار گردشگری , شهر ساری