ارزیابی ارقام برنج بر اساس مقاومت به جوانه زنی پیش از برداشت (pre-harvest sprouting)

جوانه زنی پیش از برداشت یکی از عوامل کاهش دهنده عملکرد و کیفیت دانه برنج در شرایط آب و هوایی مرطوب و مصادف با بارندگی در زمان برداشت محصول می باشد. در این تحقیق 34 رقم بومی و اصلاح شده ایرانی و خارجی برنج از نظر جوانه زنی پیش از برداشت (در شرایط زنده) و برخی صفات مرتبط با آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام مورد بررسی از لحاظ جوانه زنی پیش از برداشت و سایر صفات دانه، دارای اختلاف بسیار معنی داری بودند. ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی درصد جوانه زنی پیش از برداشت با میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز همبستگی مثبت و بالایی را نشان دادند که حاکی از اثر معنی دار این آنزیم بر جوانه زنی پیش از برداشت می باشد. تجزیه خوشه ای به روش وارد ارقام مورد بررسی را در سه گروه قرار داد. گروه اول شامل 24 رقم و گروه های دوم و سوم به ترتیب شامل 4 و 6 رقم بودند. در مجموع اعضای گروه اول و دوم از لحاظ درصد جوانه زنی پیش از برداشت، کمترین مقادیر و مقاوم ترین ارقام و گروه سوم با بیشترین درصد جوانه زنی، حساس ترین ارقام بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که برخی از ارقام بومی با دارا بودن مقاومت بالا به جوانه زنی پیش از برداشت، پتانسیل معرفی جهت استفاده در برنامه های به نژادی را دارند.

Keywords:

برنج , تجزیه خوشه ای , رگرسیون گام به گام , وراثت پذیری عمومی