حکیم کامل – بقول شیخ محمد عبده –
سید جمال الدین اسد آبادی معرف به افغانی یکی از معجزات پروردگار در عصر معاصر بود . او با درک این نکته که روزنامه و
نشریات زبان عقلای مرد م و حکمت از آن جاری است و هوی و هوس برآن غالب نیست و باید به ملتها خط بدهد نه آنکه خط بگیرد، خود را مجهز به اسلحه قلم کرد تا علاوه بر اسلحه گفتار بتواند پیام و رسالتش را به جهان اسلام برساند. خود شخصا دو روزنامه " العروه الوثقی " و" ضیاء الخافقین " را منتشر نمود. اولی صبغه ضد استعماری و دیگری صبغه ضد استبدادی داش ت . و روزنامه هاییکه با اشاره و تاثیر
سید جمال الدین منتشر شد عبارت بودند از: " مصر " و " التجاره" ادیب اسحاق که خود سید و شیخ محمد عبده درآن مقالاتی داشتن د . روزنامه فکاهی " ابو نضاره " یعقوب صنوع که هدف از آن نقد سیاستهای نابخردانه خدیو اسماعیل بو د . روزنامه " المؤید " شیخ علی یوسف در مصر که هدف ضد استعماری و بدنبال اتحاد مسلمین بو د . روزنامه های " التنکیت و التبکیت " و " الطائف " و " الاستاذ " عبدالله ندیم خطیبِ انقلاب عرابی پاشا آه هدف ضد
استعمار ی و استبدادی داشت . ثمرات این روزنامه ها آن بود که به مردم بیاموزد چگونه سرنوشت خود را بدست گیرند و چطور آزادی گم شده و آرامت از دست رفته یشان را از حکام مستبد و اشغالگران استعمارگر باز پس گیرن د . همچنین جولانگاهی برای ادبیات متعالی و دعوتهای اصلاح گرایانه در آورد و می خواست سبب
اتحاد مسلمانان در اقصی نقاط جهان شود. آموخت آه ظالم و مظلوم بیکسان محکومند؛ ظالم بخاطر اینکه ظلم می آند و مظلوم بخاطر اینکه قبول ظلم می نماید و مایه جسارت ظالم می گردد.