تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی استان آذربایجان غربی با استفاده از تکنیک آماری تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای

از آنجا که توسعه مفهومی چند بعدی است که در خود، تجدید سازمان نظام اجتماعی- اقتصادی را به همراه دارد، بررسی سطوح و ابعاد مختلف توسعه و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف میتواند گامی موثر و اساسی در این تجدید سازمان و برنامه ریزی باشد. این امر نه تنها از بعد روستایی ، بلکه از جنبه منطقه ای دارای اهمیت است شناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی نخستین گام در فرایند برنامه ریزی و توسعه چنین نواحی به شمارمی رود .پژوهش حاضر جهت تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستانهای استان آذربایجان غربی صورت گرفته است . در این پژوهش 24 متغیر نرم سازی شده با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی به 5 عامل معنی دار تقلیل یافته، سپس با استفاده ازعوامل نهایی استخراج شده تحلیل خوشه ای انجام گرفته است .دهستانها از لحاظ سطح توسعه یافتگی در پنج خوشه همگن و مشابه طبقه بندی شده اند و با استفاده وضعیت امکانات و خدمات موجود در دهستانها مورد بررسی-(Z score)از شاخص قرار گرفته است و در نهایت عامل موثر و بازدارنده در توسعه دهستانهای هر خوشه مشخص شده است . روش تحقیق مقاله تحلیلی و علی است نتایج بدست آمده نشان می دهد که از لحاظ سطح توسعه یافتگی بین دهستان های استان تفاوت و نابرابری وجود دارد به طوری که از مجموع 113 دهستان این استان5 دهستان در سطح کاملا برخوردار، 35دهستان برخوردار،52 دهستان تا حدی برخوردار، 21 دهستان محروم، 34 دهستان در سطح بسیار محروم قرار دارند.

Keywords:

تحلیل عاملی , توسعه روستایی , سطوح توسعه یافتگی , استان آذربایجانغربی توسعه یافتگی دهستان ها