ارزیابی تغییرات هیستوپاتولوژیک کبد متعاقب هیپرتیروئیدیسم تجربی در جوجه های گوشتی

هدف: کبد نقش مهمی در متابولیسم هورمون های تیروئیدی دارد و میزان هورمون های تیروئیدی برای عملکرد طبیعی کبد دارای اهمیت می باشند. بنابراین بین اختلال عملکرد غده تیروئید و نارسایی کبدی ارتباط وجود دارد، به نحوی که ممکن است هیپرتیروئیدیسم سبب آسیب ساختاری و عملکردی کبد شود. در مطالعه حاضر هیپرتیروئیدیسم تجربی در جوجه های گوشتی ، با داروی لووتیروکسین سدیم القاء شد و متعاقب آن تغییرات هیستوپاتولوژیک کبد مورد بررسی قرار گرفت . مواد و روش کار: بدین منظور تعداد 36 قطعه جوجه به طور تصادفی به سه گروه کنترل، I و II تقسیم شدند. در گروه I و II جوجه ها از سن 14 روزگی به مدت 25 روز، به ترتیب میزان 250 و 500 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن محلول داروی لووتیروکسین سدیم در آب آشامیدنی و در گروه کنترل آب آشامیدنی بدون دارو دریافت می کردند. بعد از اتمام مطالعه جوجه ها به روش انسانی کشتار شدند و پس از اخذ نمونه کبدی، نمونه ها جهت رنگ آمیزی H&E و بررسی میکروسکوپیک تغییرات کبد در فرمالین 10% قرار گرفته و به آزمایشگاه هیستوپاتولوژی ارسال شدند. نتایج و بحث : نتایج حاصل از ارزیابی هیستوپاتولوژیک نشان داد که در گروه کنترل هپاتوسیت ها حاوی میزان بالایی گلیکوژن بودند که به صورت واکوئول های بسیار ریز و متعدد، به طور پراکنده در سیتوپلاسم هپاتوسیت ها مشاهده گردید، درحالی که در گروه هایی که لووتیروکسین سدیم دریافت می کردند؛ تخلیه گلیکوژنی قابل مشاهده بود که نشانه افزایش مصرف گلیکوژن توسط سلول و بالا رفتن میزان متابولیسم سلولی می باشد. از طرفی در گروه I سیتوپلاسم هپاتوسیت ها تا حدودی بازوفیلیک بوده و هسته های یوکرومافین مشاهده گردید. در گروه II هسته های کاملا یوکرومافین و فعال مشاهده شدند که نشان دهنده افزایش فعالیت سلولی می باشد. در هر دو گروه I و II استقرار هپاتوسیت ها در داخل لبول های کبدی نا منظم بوده و نکروز کبدی به صورت مرکز لبولی به ویژه در گروه II مشاهده شد. همچنین کانون هایی از تجمعات لنفوئیدی در فضای پورتال و پارانشیم کبد مشاهده گردید. با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه نتیجه گیری می شود که القاء هیپرتیروئیدیسم با مصرف خوراکی داروی لووتیروکسین سدیم در جوجه های گوشتی مشابه دیگر مطالعات صورت گرفته بر روی حیوانات مانند موش صحرایی ، می تواند اثر هپاتوتوکسیک داشته باشد.

Keywords:

هیپرتیروئیدیسم , هپاتوتوکسیسیتی , جوجه گوشتی