خوانش بصری سفالینه های پیش از تاریخ (مورد پژوهی: تل باکون)

تل باکون در نزدیکی تخت جمشید از مهمترین تمدن های پیش از تاریخ و مناطق تولید سفال نخودی در هزاره پنجم و چهارم ق.م. بوده است. روانی قلم، اغراق در فرم و انتزاع از خصوصیات بارز نقوش این منطقه به شمار می روند. یکی از دلایل اهمیت این نقوش دارا بودن معانی نمادگونه می باشد و مقدمه ای بر خطوط تصویری و الفبایی می باشند . از نظر شیوه اجرا به دو صورت طبیعت پردازانه و چکیده نگارانه ترسیم شده اند.هدف از انجام پژوهش حاضر گردآوری و بررسی نقوش به دست آمده از ظروف و سفالینه های این منطقه از نظر ویژگی ها و کیفیات بصری ا ست. از این رو نوی سنده به دنبال ویژگی های بصری مشترک در این نقوش می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی بوده و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. شیوه جمع آوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای بوده است. پس از جمع آوری نقوش مذکور و با حذف موارد مشابه، در نهایت 178 نقش از این سفالینه ها و تکه سفال های یافت شده با ابزار جدول مورد بررسی قرار گرفته اند.بر اساس یافته ها از نظر نوع نقش، % 55 از نقوش، نقوش حیوانی با اکثریت چهارپایان، % 32 نقوش تجریدی، % 21 نقوش انسانی و تنها یک درصد نقوش گیاهی اند. حدود % 80 از نقوش نیز در محدوده مستطیل های افقی و عمودی قرار می گیرند و بقیه به ترتیب در محدوده مربع و دایره جای می گیرند. % 10 از نقوش نیز راستای غالب خاصی ندارند.

Keywords:

تل باکون , سفالینه های منقوش نخودی , نقوش چکیده نگاران , هنر پیش از تاریخ