زمینه و هدف:
حوادث ترافیکی همه ساله علاوه بر تحمیل هزینه های مادی فراوان بر اقتصاد جوامع، منجر به فوت هزاران و معلولیت میلیونها نفر در جهان میگردد. دراین بین آن دسته از
حوادث ترافیکی که تعداد زیادی مصدوم ایجاد م یکنند اهمیت بیشتری دارند، چرا که فرآیندهای مدیریت فاز پاسخ به این حوادث را به شدت مختل نموده و احتمال
مر گ ومیر و مصدومیت قربانیان را افزایش میدهد. ازاین رو مطالعه حاضر به منظور شناخت بهتر موانع و تسهیلات مدیریت این دسته از
حوادث ترافیکی و ارائه الگویی برای مدیریت بهینه آن طراحی و اجرا گردید. روش کار: در این مطالعه ابتدا اپیدمیولوژی
حوادث ویژه کشور در سال 1393 بررسی گردید. سپس از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفر از متخصصین ابتدا موانع و مشکلات و تسهیلات موجود در زمینه مدیریت این حوادث استخراج شد و بر اساس آن الگوی مدیریتی مناسب برای این حوادث در ایران تهیه و الگوی حاصل بر اساس نظر 30 نفر از متخصصین حوزه حوادث و بلایا و با استفاده از روش تعیین اعتبار محتوای لاوشه تائید گردید. یافته ها: شایع ترین حادثه ویژه در ایران در سال 1393 ،
حوادث ترافیکی ) 71 درصد( و پس ازآن مسمومیت با 14 ( CO درصد(، غرق شدگی ) 5/ 3 درصد( و سایر موارد ) 5/ 11 درصد( بود.
حوادث ویژه در سال 13 93 منجر به 37313 مورد مصدومیت و 32 59 مورد مرگ شده بود. وقوع این حوادث به طور معنیداری با فصول مختلف سال، ساعات شبان هروز و تعطیلات در ارتباط بود. مهمترین موانع مدیریتی موجود در این حوادث عدم هماهنگی، نبود فرماندهی واحد و یکپارچه تعدد سازما نهای مشارکت کننده، موازی کاری بین سازما نها، مداخله مردم عادی در صحنه، مشکلات فرهنگی و کمبود منابع و امکانات سازما نها بود. نتیجه گیری: با توجه به ارتباط بین وقوع
حوادث ویژه و تعطیلات نوروز و آخر هفته ها، میتوان با اجرای برنامه های آموزشی و پیشگیرانه از وقوع آن کاست. علاوه بر این با پایش سالانه میزان وقوع این حوادث میتوان با شناخت بهتر عوامل موثر بر وقوع آن، میزان بروز و شدت آنها را کاهش داد. ضمن اینکه مدیریت سریع و هماهنگ این حوادث میتواند باعث کاهش
مر گ ومیر و مصدومیت قربانیان شود. بدین منظور بر اساس الگوی به دست آمده با ادغام شماره های امدادی و فعال کردن EOC در سازما نهای امدادی میتوان با ایجاد همگرائی بین سازما نها امکان استفاده از ظرفیتهای تمام سازمانها را فراهم کرد. علاوه بر این، تعیین شرح وظایف پرسنل سازمانهای امدادی و ارتقاء دانش علمی و عملی آنها، آموزش عموم مردم در زمینه کمکهای اولیه و ارتقاء فرهنگ رانندگی و در کنار آن توسعه امکانات و تجهیزات امدادرسانی در جهت ارتقاء سرعت و کیفیت ارائه خدمات درمانی به مصدومین این حوادث پیشنهاد میگردد.