ابزار غربالگری فرآیند ضداجتماعی - نسخه ی خود گزارش دهی (APSD-SR): ساختار عاملی و ویژگیهای روان سنجی

زمینه و هدف: سایکوپاتی یک سازه ی چندبعدی است که اغلب به عنوان یک سندرمی متشکل از مجموعه ای از ویژگیهای نقص دار عاطفی، بین فردی و رفتاری تعریف شده است. در سال های اخیر شناسایی و تعیین ویژگیهای زیرگروه از نوجوانان که در فعالیتهای جنایی درگیر هستند موردتوجه و تمرکز انتقادی محققان و سیاست گذاران بوده است. همچنین در دهه های گذشته، پژوهشهایی که مفهوم سایکوپاتی را به کودکان و نوجوانان گسترش داده است نشان می دهد که کسانی که دارای صفات برافراشتهای سایکوپاتی هستند یک زیرگروه بخصوص مهمی از نوجوانان ضداجتماعی که تمایل دارند در انواع رفتارهای شدید، مداوم و پرخاشگرانه شرکت جویند و همچنین در مقایسه با نوجوانان با سطوح بهنجار صفات ضداجتماعی نسبت به مداخله های درمانی پاسخ ضعیفی می دهند. شناسایی اولیه گرایش های سایکوپاتی می تواند به درک ما از سبب شناسی سایکوپاتی کمک می کند همچنین، غربالگری ویژگی های جامعه ستیزی ممکن است منجر به تلاشهایی جهت برنامه ریزی درمان و کاهش خطر گردد بنابراین، توسعه ابزار معتبر برای صفات جامعه ستیزی در جوانان بسیار مهم و قابل توجه است در حال حاضر ابزار غربالگری فرآیند ضداجتماعی (APSD) ازجمله پرسشنامه ای است که بیشترین کاربرد را در پژوهشهای مربوط به جامعه ستیزی کودکان و نوجوانان دارد با توجه به اینکه، ساختار عامل و ویژگیهای نسخه خود گزارشی APSD در نمونه های ایرانی موردبررسی قرار نگرفته است. ازاینرو، هدف مطالعه حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی و ساختار عاملی APSD-SR در یک نمونه بزرگتری از نوجوانان ایرانی است. اعتقاد ما بر این است که انجام این پژوهش اعتماد به استفاده از ابزار غربالگری فرآیند ضداجتماعی - خود گزارش دهی (APSD-SR)در ایران را افزایش میدهد. مواد و روشها: پرسشنامه به فارسی ترجمه و ترجمه معکوس شد و روایی محتوایی و روایی صوری آن برحسب آرا صاحب نظران در زمینه های مختلف روانپزشکی، روانشناسی بالینی و نمونه ای از دانش آموزان تعیین شد. نمونه گیری به روش خوشه ای انتخاب و 675 نفر از دانش آموزان 14-18 سال (میانگین و انحراف استاندارد سنی به ترتیب برابر: 16/35 و (0/830 دبیرستانی منطقه ی 6 و 11 تهران موردبررسی قرار گرفتند. با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی ساختار عاملی ابزار بررسی شد همچنین همسانی درونی با ضریب آلفای کرونباخ و روایی همگرا محاسبه گردید. یافته ها: تحلیل عامل تاییدی نشان دهند ی تائید مدل 3 عاملی (سنگدل- بی عاطفگی((CU، خودشیفتگی (NAR) و تکانشگری (IMP) بود که همسو با بیشتر یافته های پژوهشگران قبلی بود. پایایی درونی مقیاس کل و خرده مقیاسهای APSD در دامنه ی متوسط تا کم بود که با مطالعات قبلی قابلمقایسه بود. ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه برابر 0/64 محاسبه گردید. بعلاوه روایی همگرا مقیاس APSD نیز بررسی شد که یافته ها ازلحاظ آماری معنادار بود. نتیجه گیری: یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که نسخهی فارسی ابزار غربالگری فرآیند ضداجتماعی - خود گزارش دهی (APSD-SR) ابزار سودمندی برای ارزیابی رفتارهای ضداجتماعی و صفات سایکوپاتی در جامعه ی نوجوانان هست و میتواند بهعنوان ابزاری معتبر در شناسایی صفات سایکوپاتی استفاده شود؛ با توجه به اینکه این پژوهش بر روی جمعیت نرمال انجام شد پیشنهاد می شود که مطالعات آینده روی جمعیتهای بالینی بخصوص در محیطهای کلینیکی و قانونی انجام گیرد .

Keywords:

سایکوپاتی , ساختار عاملی , ابزار غربالگری فرآیند ضداجتماعی