اثر اسانس آویشن شیرازی (Zataria multiflora) بر فرآسنجه های تخمیر شکمبه ای در جیره های حاوی منابع مختلف نشاسته و چربی با روش تولید گاز

سابقه و هدفاثر اسانس های گیاهی بر کینتیک تولید گاز و هضم در آزمایش های متعدد بررسی شده است اما پژوهش های کمتری در مورد اثر متقابل اسانس های گیاهی و نوع سوبسترا در جیره پایه انجام شده است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر اسانس آویشن شیرازی در جیره های حاوی منابع مختلف نشاسته (با سرعت تجزیه متفاوت) و جیره های حاوی منابع مختلف چربی برکینتیک تولید گاز و فراسنجه های هضم و تخمیر شکمبه در شرایط آزمایشگاهی صورت گرفت.مواد و روش ها تیمارهای آزمایشی در آزمایش اول شامل: 1- جیره حاوی دانه ذرت، 2- جیره حاوی دانه گندم و جو، 3- تیمار اول با موننسین، 4- تیمار دوم با موننسین، 5- تیمار اول با اسانس آویشن شیرازی و 6- تیمار دوم با اسانس آویشن شیرازی و در آزمایش دوم شامل: 1- جیره حاوی نمک های کلسیمی اسیدهای چرب، 2- جیره حاوی روغن سویا، 3- تیمار اول با موننسین، 4- تیمار دوم با موننسین، 5- تیمار اول با اسانس آویشن شیرازی و 6- تیمار دوم با اسانس آویشن شیرازی بودند. تولید گاز جیره ها، مقادیر pH، نیتروژن آمونیاکی و گوارش-پذیری ظاهری ماده خشک و گوارش پذیری حقیقی ماده آلی اندازه گیری گردید. فراسنجه های تولید گاز و تخمیر و انرژی قابل متابولیسم برآورد شد. یافته هادر هر دو آزمایش اسانس آویشن شیرازی و موننسین باعث کاهش تولید گاز 24 ساعت، پتانسیل تولید گاز، غلظت اسید های چرب فرار، نیتروژن آمونیاکی و انرژی قابل متابولیسم جیره های آزمایشی در مقایسه با جیره های پایه (بدون افزودنی) شدند (05/0> P). نتایج آزمایش اول نشان داد که اسانس آویشن شیرازی و موننسین باعث کاهش نرخ تولید گاز در ساعت، تولید توده میکروبی، گوارش پذیری ظاهری ماده خشک و حقیقی ماده آلی در مقایسه با جیره های پایه (بدون افزودنی) شدند (05/0> P). افزودن اسانس آویشن شیرازی در مقایسه با موننسین تولید گاز 24 ساعت، گوارش پذیری ظاهری ماده خشک و حقیقی ماده آلی، غلظت کل اسید های چرب فرار، پتانسیل تولید گاز، حداکثر میزان تولید گاز در ساعت را کاهش (05/0> P) و نیمه عمر تولید گاز و pH مایع شکمبه را افزایش داد (05/0> P). افزودن اسانس آویشن شیرازی به جیره دارای نشاسته گندم و جو در مقایسه با نشاسته ذرت سبب افزایش تولید گاز، حداکثر میزان تولید گاز، گوارش-پذیری ماده خشک و ماده آلی و تولید توده میکروبی و کاهش بازده تولید توده میکروبی و pH شد (05/0> P). نتایج آزمایش دوم نشان داد که اسانس آویشن شیرازی و موننسین باعث کاهش نیمه عمر تولید گاز، حداکثر میزان تولید گاز در ساعت نسبت به جیره های پایه (بدون افزودنی) شدند (05/0> P). افزودن اسانس آویشن شیرازی و موننسین باعث افزایش زمان حداکثر سرعت گاز تولیدی و سرعت تجزیه پذیری گردید(05/0> P). افزودن اسانس آویشن شیرازی در مقایسه با موننسین باعث افزایش تولید گاز 24 ساعت، گوارش پذیری ظاهری ماده خشک، غلظت کل اسید های چرب فرار، سرعت تجزیه پذیری، حداکثر میزان تولید گاز در ساعت و افزایش زمان حداکثر سرعت تجزیه پذیری ماده آلی شد (05/0> P). افزودن اسانس آویشن شیرازی به جیره دارای نمک های کلسیمی اسیدهای چرب در مقایسه با روغن سویا بر فراسنجه های تولید گاز و تخمیر شکمبه ای اثری نداشت (05/0P> ). نتیجه گیریدر کل اسانس آویشن شیرازی فراسنجه های تخمیر و هضم را تغییر داد و اثرآن با توجه به منبع نشاسته در جیره متفاوت بود.

Keywords:

آویشن شیرازی , منبع نشاسته , نوع چربی , کینتیک تولید گاز