اثر تغییر اقلیم بر جریانات کم آبی (مطالعه موردی: سپیددشت سزار)

     جریان کم آبی یکی از پارامترهای بسیار تاثیرگذار هیدرولوژیکی بر وضعیت اکوسیستم­های آبی، تولید نیروی برق-آبی، مدیریت مخازن و صنعت است. لذا ضروری است تغییرات این پارامتر در دوره­های آتی تحت عوامل موثر از جمله تغییر اقلیم مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا تاثیر تغییر اقلیم بر جریان­های کم آبی حوضه آبریز سپید دشت سزار در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا توانائی مدل بارش-رواناب IHACRES برای شبیه­سازی جریان کم آبی این حوضه مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از واسنجی و صحت­سنجی مدل مشاهده شد که مدل توانایی خوبی در شبیه سازی میانگین جریان روزانه (R2-log> 0.7)، همچنین جریان کم آبی (R2-inv> 0.6) دارد. علاوه بر این، توانائی مدل در برابر شاخص­های کم آبی (شامل Q95، AM7Q با دوره برگشت­های مختلف و Qdef S ) نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. در ادامه از خروجی­های دما و بارش 10 مدل گردش عمومی جو تحت سناریوی انتشار A2، به منظور بررسی تاثیر تغییر اقلیم طی دوره 2044-2015 میلادی استفاده شد. مدل LARS-WG برای ریز مقیاس­نمایی خروجی این 10 مدل به کار گرفته شد. در نهایت مقادیر ریزمقیاس شده دما و بارش منطقه به مدل بارش-رواناب IHACRES معرفی و جریان کم آبی در آینده بر اساس شاخص­های کم آبی مورد ارزیابی قرار گرفت. تغییرات دو شاخص Q95و AM7Q در دوره آتی نسبت به گذشته، بر اساس میانه نتایج 10 مدل AOGCM کاهشی بود (Q9540- درصد و AM7Q برای دوره بازگشت های مختلف از 52- درصد تا 79- درصد). همچنین شاخص QdefSتغییرات افزایشی نشان داد (30 درصد بر مبنای میانه نتایج مدل­های AOGCM). هر سه شاخص نتایج همدیگر را تایید می­نمایند و نشان می­دهند که تغییر اقلیم مورد انتظار در آینده، تا حد زیادی جریان کم آبی را تحت تاثیر قرار می­دهد.

Keywords:

تغییر اقلیم , جریان کم آبی , شاخص های جریان کم آبی , مدل بارش- روانآب , سپید دشت سزار