الگوی جغرافیائی انتشار نوآوریهای شناختی سبک سفال در فلات مرکزی ایران در نیمه دوم هزاره چهارم ق.م.

فلات مرکزی ایران شامل مناطق واقع در جنوب رشته کوه البرز است که از شرق و شمال شرق با حاشیه دشت کویر و دشت لوت، از غرب با دامنه رشته کوههای مرکزی، از گوشه شمال غربی با محل تلاقی البرز و زاگرس، و از جنوب با جلگه فارس و بخش هایی از جنوب و جنوب شرق ارتفاعات زاگرس هم مرز است. گاه شناسی پیش از تاریخ این منطقه که آغاز مطالعات جدی آن به کاوش های دهه 1930 م. در محوطه های حصار دامغان، چشمه علی ری و سیلک کاشان باز می گردد، با احتساب ابهامات و محدودیت های بازه زمانی تپه حصار و عدم انتشار گزارش چشمه علی از همان ابتدا متکی به نتایج فعالیتهای گیرشمن فرانسوی در سیلک کاشان بوده که طی بیش از هشتاد سال اخیر هیچ گاه دچار تغییر و تحول قابل توجهی نشده است. پذیرش چهارچوب پیشنهادی گیرشمن در شرایطی اتفاق افتاده است که مبنای وی برای تقسیمات درونی هریک از این چهار دوره تنها تغییر لایه های استقراری بوده و وی علی رغم توصیف خصوصیات مواد فرهنگی هریک از این طبقات کوچکترین قصد و توجهی به فرایندشناسی تحولات در طول یک دوره و تعیین و تبیین زیر دوره های فرهنگی نداشته است. ایرادات مجیدزاده به سبک شناسی و گاه نگاری دوره سیلک III و عدم امکان تمییز بین سیلک III4 با III5 یا مرزبندی بین سیلک III6 و III و فرایند تحولات اتفاق افتاده در مرحله گذار از مس وسنگ میانی به جدید (سیلک III5 به سیلک III6)، از جمله اشکالاتی هستند که به همین واسطه بروز کرده اند. نگارندگان مقاله برآنند که با رویکردی مقایسه ای و تحلیلی، از طریق بازبینی سبک شناسی سفال محوطههای مسوسنگ فلات مرکزی ایران و سنجش آن، ضمن شناسائی ابهامات فرایند تحولات مقطع گذار از مس وسنگ میانی به جدید و ترسیم الگوهای تنوع زمانی و مکانی انواع سبک های رایج، تصویر دقیق تری از این مقطع ارائه کنند.

Keywords:

فلات مرکزی , سیلک III , مس سنگی میانی , مس سنگی جدید , میمنت آباد.