Senior Defense: بررسی شمایل نگاری مسیح در نگارگری ایران از دوره ایلخانی تا پایان دوره قاجار در نسخ خطی

بررسی شمایل نگاری مسیح در نگارگری ایران از دوره ایلخانی تا پایان دوره قاجار در نسخ خطی روز پنجشنبه، 7 دی، 1402 توسط دانشگاه هنر شیراز در شهر شیراز استان فارس برگزار می شود.

بررسی شمایل نگاری مسیح در نگارگری ایران از دوره ایلخانی تا پایان دوره قاجار در نسخ خطی به کوشش سمیرا السادات حسینی چکیده از آغاز شکل گیری نگارگری موضوع زندگی حضرت مسیح وزندگی مریم مقدس در کنار دیگر شخصیت های مذهبی، از موضوعاتی است که در ادوار مختلف تاریخ هنر ایرانی مورد توجه قرار گرفته است. نمونه های بسیاری را از ابتدای دوره ی ایلخانی تا پایان دوره ی قاجار با این موضوع می توان مشاهده کرد. پژوهش حاضر شامل بررسی نمونه هایی از این نگاره ها به روش آیکونوگرافی می باشد. در این راستا این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ برای سه پرسش اصلی می باشد: ۱. سیر تحول شمایل نگاری چهره مسیح در نگاره های دوره ی ایلخانی تا پایان دوره ی قاجار چگونه است ؟ ۲. کارکردهای شمایل نگاری در نگاره های مربوط به مسیح چه بوده است؟ ۳. چه عواملی بر تصویرسازی های شمایل های دینی در این ادوار اثر گذاشته اند؟ برای دستیابی به پاسخ این پرسش ها تعداد ۷ نگاره از نسخ خطی، دو نمونه از مرقعات و چهار نمونه از تصاویر بر روی اشیا، از دوره های ایلخانی، تیموری، صفوی و قاجار به روش آیکونوگرافی پانوفسکی مورد بررسی قرار گرفته اند. آیکونوگرافی پانوفسکی تصاویر را ابتدا از لحاظ فرم های خالص و سپس از نظر قراردادهای معنایی مورد تحلیل قرار می دهد. نتایج به دست آمده از خوانش بیان تصویری این نگاره ها در ارتباط با موضوع مسیح گویای این امر است که سیر تحول شمایلنگاریتغییر چهره و پوشش شمایل مسیح و مریم در ادوار تاریخی از چهره های مغولی به ای رانی و سپس غربی، تغییر در بکار گیری رنگ ها و خطوط و عناصر موجود در تصویر و تبدیل تصاویر ازحالت تخت به تصاویر دارای عمق و حجم است. کارکرد شمایل های مربوط به مسیح ازدوره ی ایلخانی به صورت وابسته به متندر نسخ خطی و درادوار بعدی به صورت جدا از کتاب در قالبهای دیگر بوده است و عوامل تاثیرگذار بر شمایل های دینی به کارگیری هنرمندان از سرزمین های دیگر، درخواست سفارش دهندگان آثار و آموزش هنرمندان در غرب بوده است. واژه های کلیدی: آیکونوگرافی. نسخ خطی. نگاره های دینی. شمایل نگاری مسیح (ع). نگارگری. ایلخانی. صفوی. قاجار
معرفی سخنرانان: نگارنده : سمیرا السادات حسینی استاد راهنما : دکتر علی اکبر جهانگرد استادان داور : تورنگ چماچم - مطهر فرخی