مخازن پیش چاپ
مخازن پیش چاپ یا سرورهای پری پرینت (preprint) منتشر کننده مقالات پژوهشی هستند که به لحاظ محتوایی کامل هستند ولی فرایند داوری همسان یا peer review که در ژورنالهای علمی قبل از انتشار وجود دارد، برای این مقالات اجرا نشده است. در این پلتفرمها، مخاطبان میتوانند مقالات علمی پیش چاپ را مطالعه کنند و نظرات خودشان را در خصوص جذابیت موضوع، روش شناسی کار، نتایج آن، کاستی ها و چه بسا پیشنهاداتی برای بهبود کارهای تحقیقاتی بعدی یا نسخه نهایی همان مقاله ارائه دهند. به عبارت دیگر نویسندگان مقالات با ثبت مقاله در سرورهای پیش چاپ ضمن آنکه میتوانند در اولین فرصت، بدون واسطه، ایده و امتیاز کار علمی را به نام خود ثبت کنند و فرصت خوبی برای شناسایی همکاران تحقیقاتی به دست بیاورند، از امتیاز تبادل نظرات و دریافت بازخوردهای متخصصین تا قبل از انتشار نسخه رسمی مقاله خود بهره میبرند.
برخی از سرورهای پیش چاپ محدود به موضوعات خاصی هستند و برخی از آنها به صورت چند موضوعی فعالیت میکنند. در ادامه این یادداشت به معرفی تعدادی از این سرورها میپردازیم. لطفا توجه داشته باشید که موضوعات تحت پوشش و آمار مقالات این سرورها مدام در حال بروزرسانی و تغییرات است.
ArXiv یک سرویس توزیع رایگان و یک آرشیو با دسترسی آزاد برای بیش از یک میلیون و هشتصد مقاله علمی در زمینه های فیزیک، ریاضیات، علوم کامپیوتر، زیست شناسی کمی، آمار، مهندسی برق و اقتصاد است. در تاریخ درج این یادداشت ظاهر این سایت به زیبایی بقیه پلتفرمها نیست ولی دسته بندی موضوعی و زیرموضوعی دقیقی در هوم پیج داره که جالبه.
Academia.edu بستری است برای به اشتراک گذاشتن مقالات تحقیقاتی دانشگاهیان که با هدف تسریع تحقیقات دانشگاهی در جهان راه اندازی شده است. موضوعات تاریخ، اقتصاد، مهندسی، روانشناسی، شیمی، فلسفه، فیزیک و حتی علوم سلامت در این پایگاه نمایه میشود.
نزدیک به 66 هزار مقاله در این مخزن پیش چاپ نمایه شده که به غیر از موضوع کووید19 بقیه موضوعات، اغلب در حیطه سایر علوم به غیر از علوم پزشکی هستند.
این پلتفرم تقریبا اکثر موضوعات علمی را تحت پوشش دارد و مقالات پیش چاپ مرتبط با رشته های کسب و کار، مهندسی، ریاضیات و فیزیک، پزشکی و علوم سلامت، حقوق، علوم اجتماعی و علوم رفتاری و حتی هنر را نمایه میکند.
مخزن پیش چاپ osf تعداد زیادی زیردامنه نیز دارد که هر کدام در یک حوزه موضوعی خاص به ثبت مقاله و انتشار ان به صورت پیش چاپ میپردازند. در فوتر سایت لوگوی همه این پایگاهها درج شده است.
این پایگاه هم محدودیتی برای موضوعات مقالات نمایه شده ندارد و از جمله ویژگیهای جالب آن اتصال به سامانه های ثبت مقاله و ارسال مقاله به ژورنالهای همکار هست و البته خدمات جانبی مفیدی هم به نویسندگان ارائه میکند. مثل ادیت انگلیسی، ویراستاری فرم و حتی تولید کلیپهای یک دقیقه ای از نتایج مقاله برای معرفی اینکه این مقاله چه تاثیری در جامعه و زندگی عمومی مردم خواهد داشت.
این سرور پیش چاپ به گفته خودش در تاریخ نگارش این یادداشت بیش از یک میلیون و سیصد مقاله پیش چاپ در بیش از 70 موضوع را در دسترس مخاطبان قرار داده است.
زنودو در می 2013 به منظور به اشتراک گذاری، مدیریت و انتشار داده ها و نرم افزارها را برای همه محققین راه اندازی شده است. این پایگاه برای همه رشته ها از سراسر جهان این امکان را فراهم کرده است که نرم افزارها و دیتاهای بزرگ تحقیقات خود را برای استفاده سایر محققین و ارتقای علم به اشتراک بگذارند، توسعه بدهند و مدیریت کنند.
زنودو امیدوار است هیچ کس به دلیل عدم دسترسی به منابعی از این دست، از ادامه کارش دلسرد نشود. و البته محدودیتهای بارگذاری فایل را هم به حداقل رسانده تا هیچ فردی به دلیل محدودیتهای فنی از انتشار و به اشتراک گذاری داده ها و نرم افزارهای خودش منصرف نشود.
پایگاه استنادی سیویلیکا اولین مخزن پیش چاپ مقالات فارسی است که البته به جز زبان فارسی میتوانید مقالات پیش چاپ خود به زبانهای انگلیسی، عربی، ترکی، آذری و روسی را هم در آن منتشر کنید. برای آشنایی بیشتر با سازوکار این مخزن پیش چاپ میتوانید به یادداشت مخزن پیش چاپ سیویلیکا مراجعه کنید.
این مخزن پیش چاپ اختصاصی که توسط Cold Spring Harbor Laboratory راه اندازی شده است مقالات پیش چاپ حوزه بیولوژی را منتشر میکند. حوزه هایی نظیر نوروساینس، بیوفیزیک، پاتولوژی، ایمونولوژی وبیوانفورماتیک هم از جمله زیرموضوعات جذاب تحت پوشش این سرور پیش چاپ هستند.
این مخزن پیش چاپ بین المللی حوزه موضوعی خودش را اینطور بیان کرده: آرشیو الکترونیکی برای مقالات در هر زمینه ای از روانشناسی، عصب شناسی، و زبان شناسی، و بسیاری از حوزه های علوم کامپیوتر (مانند هوش مصنوعی، رباتیک، شبکه های عصبی)، فلسفه (مثلا ذهن، زبان، منطق)، زیست شناسی (به عنوان مثال، اخلاق شناسی، بوم شناسی رفتاری، زیست شناسی اجتماعی، ژنتیک رفتار، نظریه تکامل)، پزشکی (به عنوان مثال، روانپزشکی، عصب شناسی، ژنتیک انسانی، تصویربرداری)، انسان شناسی (به عنوان مثال نخستی شناسی، قوم شناسی، باستان شناسی، دیرینه شناسی) و همچنین هر بخش دیگری از علوم فیزیکی، اجتماعی و ریاضی که مربوط به مطالعه شناخت است.
در بدو ورود به وبسایت این پایگاه با یک صفحه بسیار ساده مواجه میشوید که به همین توضیح اکتفا کرده و امکان مشاهده مقالات بر اساس موضوع و سال در آن فراهم است.
از مخازن پیش چاپ معروف حوزه پزشکی است که مدآرکایو تلفظ میشود و یک آرشیو آنلاین و سرور توزیع رایگان برای مقالات کامل اما منتشر نشده (پیش چاپ) در علوم پزشکی، بالینی و مرتبط با سلامت است.
با تلفظ اگری آرکایو یک پلتفرم پیش چاپ برای ثبت مقاله و انتشار آن در موضوعات کشاورزی و علوم وابسته به آن است.
این پایگاه علمی که طراحی جذابی هم دارد در صفحه اول خودش نظرات چند نفر از دانشگاهیان را هم درباره اینکه پیش چاپ مقاله چطور به آنها کمک کرده است آورده که جالب هستند. تاکید این پایگاه بر شکل گیری تعاملات بین نویسندگان مقالات حوزه علوم سلامت است.
این پایگاه از زیرمجموعه های osf هست که در حال حاضر برای ثبت مقاله جدید بسته است و آرشیو مقالات قبلی در آن قابل استفاده هستند. علاوه بر علوم سلامت مقالات با موضوعات محیط زیست هم در این مخزن آرشیو شده است.
در بدو ورود به این سایت احساس میکنید وارد فضای MS-Dos شدید. ولی در واقع این سرور مخزن موضوع دسترسی آزاد برای تحقیقات ، ورزش، عملکرد و سلامت است. این مخزن پیش چاپ در واقع زیرمجموعه دیگری از پایگاه osfاست.
ادونس یک پلتفرم متصل به انتشارات SAGEاست که به پژوهشگران امکان داده تا مقالات مرتبط با حوزه علوم انسانی و اجتماعی را بدون واسطه و هزینه در آن منتشر نمایند. علاقه مندان میتوانند از طریق پرتال آنلاین advance یا transportRxiv portal مقالات خود را در آن ثبت کنند.
این مخزن پیش چاپ امکان ثبت و انتشار مقالات در تمامی حوزه های علوم اجتماعی را فراهم آورده است.
شما در بدو ورود به این مخزن مقاله حوزه اقتصاد و کسب و کار ردپای واضحی از اینکه انتشار مقالات پری پرینت هم در ان مجاز هست نمیبینید. اما وقتی روی منوی پذیرش کلیک میکنید و آیتم نویسندگان را در کنار سازمانها مشاهده میکنید متوجه خواهید شد که نویسندگان هم راسا میتوانند مستندات علمی را در این وبسایت منتشر کنند. سیاست پایگاه علمی econstore این است که تمامی مستندات علمی اعم از کتاب، مقالات پژوهشی، مقالات مروری، پایان نامه های دکترا، مقالات کنفرانسها و مقالاتی که قبلا جایی منتشر شده است را به صورت self upload از نویسندگان میپذرد. البت ه در قسمت سیاستهای سایت واضحا گفته شده که این پایگاه پذیرای پایان نامه های ارشد، سمینارهای دانشجویی و پاورپوینت و خلاصه مقاله و چکیده مبسوط نیست. در زمان نوشتن این یادداشت بیش از 261 هزار مستند با دسترسی باز در این پایگاه نمایه شده است.
اگر تحصیل کرده یا علاقه مند و پژوهشگر حوزه زبان هستید، اینجا جایی برای تعاملات نویسندگان و انتشار تمامی مقالاتی است که در این حوزه آماده کرده اید. اعم از مقالاتی که قبلا جایی منتشر شده یا نشده است. صفحه اصلی این سایت خیلی ساده است. یک کادر جستجو که در زیرآن لیست آخرین مقالات نمایش داده شده و در منوی کناری سمت راست لیست مقالاتی که اخیرا بیشترین دانلود را داشته اند.
این مخزن مقالات پیش چاپ یکی دیگر از زیرمجموعه های osf هست که مقالات پیش چاپ در حوزه علوم سلامت و پزشکی، علوم اجتماعی و ریاضیات و فیزیک را منتشر میکند.
این آرشیو آنلاین مقاله نیز از جمله پایگاههای علمی زیرمجموعه osfهست که مقالات حوزه سلامت روان و زیرشاخه های روانشناسی مثل روانشناسی اجتماعی و نوروساینس و تصمیم سازی، زبان شناسی، روانشناسی بالینی و روانشناسی شناختی را منتشر میکند.
Social Science Open Access Repository (SSOAR)
در این دو پایگاه میتوانید مقالات مربوط به تمامی حوزه های علوم اجتماعی را بیابید و منتشر کنید.
این پایگاه در واقع یک تلاش برای ایجاد مخزنی از مقالات پیش چاپ در تمامی حوزه های مرتبط با فیزیک کاربردی است. و در تاریخ نوشتن این مقاله حدود 140 هزار مقاله پیش چاپ در آرشیو خو دارد
این سرور پیش چاپ مقالات تمامی حوزه های مهندسی را نمایه میکند.
این مخزن مقاله در سال 2017 به عنوان یک سرور پیش چاپ که به ارتباطات علمی باز اختصاص داده شده، توسط کتابخانه دیجیتال کالیفرنیا آغاز به کار کرد و مقالاتی را از همه زیر دامنه های علوم زمین و حوزه های مرتبط با علوم سیاره ای منتشر می کند.
این وب سایت به طور اختصاصی مقالات پیش چاپ مرتبط با شیمی را منتشر میکنند.