قرض الحسنه، راه برون رفت از چالش های کنونی اقتصاد است.

قرض الحسنه، رفتاری اخلاقی است که آثار اقتصادی، اجتماعی فرهنگی فراوانی دارد. شاید بتوان قرض الحسنه را نیز مانند انفاق، یک سنت اخلاقی به یادگار مانده از قرآن کریم و سیره معصومین علیهم السلام دانست؛ سنتی که می تواند سرچشمه بسیاری از آثار و برکتهای مادی و معنوی باشد. 

 بر اساس منطق ،قرآن انسان نیکوکار با کمک به دیگران در ،اصل ابتدا به خود کمک می کند، هر چند آثار مثبت این کار روحی بر قرض دهنده هم اثر میگذارد و احساس خوشایندی در وی نسبت به احسان کننده به وجود می آید. کوشش برای رفع مشکلات دیگران و کمک به مردم روح بندگی را در وجود انسان تقویت می کند. سوره های مختلفی از قرآن از جمله مائده، حدید، بقره، مزمل و مانند آن همگی درباره اهمیت قرض الحسنه و فضیلت آن سخن می گویند. قرض الحسنه مورد توجه قرآن و سنت افزون بر برآورده کردن نیاز نیازمندان و حل گرفتاریهای آنان، در تزکیه نفس، زدودن گناهان و تربیت نفسانی قرض دهندگان نیز بسیار موثر است همچنین از نظر مادی و معنوی برکت های فراوان دنیوی و اخروی دارد که خداوند به قرض دهندگان عطا می کند. 

حمایت از تولید کنندگان داخلی و مصرف کنندگان کالا و خدمات ایرانی:

در قرض الحسنه، تولید کنندگان و نمایندگان فروش داخلی میتوانند بخشی از حمایت خود را در زمینه مصرف کنندگان داخلی اختصاص دهند. اگر این فعالیت استمرار یابد میتوان جریان مداوم ثروت از توان گران به نیازمندان را در قالب تسهیلات قرض الحسنه پیش بینی کرد با چنین نگرشی میتوان گفت در قرض الحسنه نوعی انتقال واقعی قدرت خرید به گروه های کم درآمد و متوسط خرج کردن آن در اقتصاد ملی وجود دارد.

 ایجاد تعادل اقتصادی: 

قرض الحسنه در کنار دیگر صدقه های مستحب و واجب نقش مهمی در ایجاد تعادل اقتصادی در جامعه دارد. در هر جامعه ای کسانی هستند که با وجود تلاش پیگیرشان با گرفتاری های غیر منتظره ای روبه رو میشوند و وضعیت متعادل اقتصادی آنها به هم می خورد. اگر مسئولین و بنگاه های اقتصادی در اجرای این راهکارها ،بکوشند بی شک فقر از جامعه اسلامی رخت بر می بندد. در جامعه امروز ما به دلیل مشکلات بی شمار ،اقتصادی، فرهنگی و زیربنایی توسعه و نیز شرایط متاثر از حکومت های غیر اسلامی در دوران گذشته و دخالت های بیگانگان و فساد مالی رفع فقر و ایجاد عدالت اجتماعی در کوتاه مدت امکان پذیر نیست، ولی برای رفع بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه باید روش های مناسبتری را آزمود و در ترویج آنها کوشید. 

بانکهای قرض الحسنه نمادی از بانک های اسلامی هستند که مهمترین وظیفه آنها که همان واسطه گری وجوه است می پردازند. به عبارت دیگر وجوه قرض الحسنه تودیعی اشخاص نزد بانک صرف امور قرض الحسنه می گردد. بانک قرض الحسنه مهر ایران نقطه مغفول در نظام بانکی کشور از نظر تخصیص منابع دولتی است. در این راستا این بانک میتواند با حمایت اصولی سیاست گذاران پولی و مالی بخش عمده ای از بار توزیع عدالت اقتصادی و اجتماعی در جامعه را به دوش گیرد.

 

کمک به ارتقای شاخص های اقتصادی در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته: 

از طریق اجرای برنامه های محرومیت زدایی و حمایت از طرح های مرتبط با پیشرفت و آبادانی و حمایت از اشتغال پایدار در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته و با توجه به قانون حمایت از مناطق محروم و کمتر توسعه یافته در بودجه کشور که همه ساله به دستگاه های حمایتی از درآمد حاصل از صادرات نفت خام و گاز طبیعی تخصیص می یابد. 

بانک قرض الحسنه مهر ایران برای ترویج فرهنگ قرض الحسنه و همچنین کمک به محرومیت زدایی در کشور، فناوری هایی را مورد استفاده قرار داده که در حوزه بانکداری الکترونیکی در مقایسه با بانکداری سنتی میتواند سطح دسترسی مشتریان به خدمات بانکی را با هزینه کمتری گسترش دهد. رویکرد بانک در توسعه بانکداری الکترونیکی بر این اصل استوار است که دریافت کنندگان تسهیلات قرض الحسنه عمدتا از اقشاری با درآمد متوسط به پایین هستند و در این رابطه بانک باید تمهیداتی بیندیشد تا این افراد با صرف کمترین هزینه و زمان بتوانند از خدمات بانکی در سراسر کشور بهره مند گردیده و در پول و وقت خود صرفه جویی نمایند اقدامات صورت پذیرفته در این زمینه میتوان به افتتاح حساب آنلاین ،درخواست تسهیلات آنلاین احراز هویت سجام، نرم افزار همراه بانک اشاره کرد. 

با این تفاسیر، بانک قرض الحسنه مهر ایران باید به عنوان یکی از بانک های عامل در زمینه اشتغال پایدار و حمایت از افراد ساکن در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته معرفی گردد که توانسته است با هم افزایی نهادها و سازمانهای حمایتی از جمله کمیته امداد خمینی (ره)، بنیاد برکت، سازمان بهزیستی، سازمان زندان ها و به اقشار نیازمند جامعه پرداخت تسهیلات قرض الحسنه را در کارنامه خود به ثبت برساند. 

اشتغالزایی، کارآفرینی و تحقق، تولید، پشتیبانی و مانع زدایی ها: 

استقلال اقتصادی به معنای توان محافظت از اقتصاد در مقابل نوسانات بین المللی است و با توجه به ماهیت درون زا بودن فعالیت این بانک و عدم برخورداری از منابع دولتی و منابع بین المللی ارائه این گونه تسهیلات در بستر قرض الحسنه می تواند نقش بسزا و تاثیر گذاری در دستیابی اهداف به اقتصاد مقاومتی ایفا کند در راستای منویات مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) و سیاست های کلی اشتغالزایی، کارآفرینی و تحقق تولید پشتیبانی ها و مانع زدایی ها تخصیص منابع قرض الحسنه این بانک به پرداخت تسهیلات در جهت حمایت از کارآفرینی و اشتغال صورت پذیرفته است این تسهیلات با هدف ایجاد رونق اقتصادی و در راستای بهبود فضای کسب و کار، افزایش نرخ اشتغالزایی و مبارزه با بیکاری افزایش سهم تولید از بازارهای داخلی و حل مشکلات مالی کارگران به عنوان عوامل اصلی و موثر در توسعه صنعت، پرداخت شده است. 

طرح های ملی دانش بنیان:

با توجه به ضرورت کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمد فروش نفت و خام فروشی، نقش و اهمیت تولید ثروت از طریق علم و نوآوری و کارآفرینی در تمامی عرصه ها حمایت از فعالیتهای دانش بنیان به عنوان یکی از کلید واژه های مهم و ارزش افزای سیاست های تولید رونق و اقتصاد مقاومتی تلقی میگردد از این رو نقش بانک در این مرحله نیز انکارناپذیر می باشد. در این راستا بانک قرض الحسنه مهر ایران با انعقاد تفاهم نامه با صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری در جهت پرداخت تسهیلات قرض الحسنه به شرکتهای دانش بنیان تلاش و نقش آفرینی خود را دنبال می کند. 

بهبود معیشت و ایجاد رفاه اجتماعی: 

کمک به حل مشکل معیشت جامعه و برطرف شدن فقر، سبب حفظ شخصیت و ارتقای روحیه افراد خواهد شد. اگر نیازهای حداقلی افراد بی پاسخ، بماند اجتماع از آثار خطرناک و پنهان رفتارهای پیش بینی ناپذیر آنها در امان نخواهد بود. آمار جرم و جنایت افراد نیازمندی که نتوانسته اند مشکل خویش را برطرف کنند و کم کم به راه های خلاف کشیده شده اند، گویای این امر است. عقده های روانی که بر اثر ایجاد فاصله های طبقاتی شدید و محرومیتهای مادی پدید می آید، می تواند برای هر اجتماعی بسیار خطرناک باشد. 

با قرض الحسنه میتوان بخش مهمی از نیازهای افراد نیازمند را حل کرد و اجازه نداد که چنین مسئله کوچکی به خطر بزرگ اجتماعی تبدیل شود. 

رشد مادی و معنوی انسان:

یکی از آثار بخشش و سخاوتمندی آن است که فرد یا از امور مادی بی نیاز میشود یا به برکت این صفت نیکو، خداوند، خلق و خویی به او می بخشد که با آن دارایی اش فزونی می یابد و سرانجام بی نیاز می شود. همان گونه که پیش تر اشاره شد، لازمه بهره مندی از برکت های فراوان، قرض این است که، قرض نیکو باشد و قرضی نیکو است که به پرداخت کننده آن دارای صفت بخشندگی باشد. هرگز کسی که بخیل است و نمی تواند مقداری از مال و دارایی اش را ببخشد نمی تواند اهل قرض نیکو باشد.

 استحکام پیوندهای اجتماعی در قالب صندوق های قرض الحسنه خانوادگی:

بی شک برآوردن نیاز مومنان به ویژه بستگان افزون بر ایجاد محبت و تاثیر عاطفی بر یکدیگر، سبب استواری پیوندهای خویشاوندی و صله رحم می شود. در بسیاری از صندوق های قرض الحسنه فامیلی و دوستانه، قرض الحسنه، بهانه ای شده است تا افراد، بیشتر همدیگر را ببینند و از احوال یکدیگر جویا شوند؛ یعنی در این گونه موارد رفت و آمدها و احوال پرسی ها سبب استحکام پیوند خانوادگی و دوستانه آنها شده است. 

نزدیکی دل ها در قالب هم افزایی برای تقویت جامعه خیرین:

هرگاه اعضای یک فامیل یا جمع دوستانه گرفتار ،باشند با دادن قرض الحسنه و محبت ورزیدن به افراد می توان آنها را در رفع گرفتاری شان یاری کرد این کار سبب نزدیکی دلهای آنان به هم و ایجاد صمیمیت خواهد شد حتی اگر میان افراد، کدورتی باشد، این رفتار پسندیده اسلامی میتواند آن را از میان بردارد و سبب نزدیکی افراد به هم و پایداری دوستی آنان شود. 

تقویت روحیه جوان مردی و ایثار در قالب حمایت از افراد نیازمند: 

قرض دادن به افراد نیازمند و حل کردن گرفتاری آنان، چون یک کار کاملا خیرخواهانه و انسانی و مورد تاکید ادیان آسمانی به ویژه دین اسلام است برای فرد و جامعه برکت خواهد آورد. با توجه به سفارش های موکد قرآن و معصومین علیهم السلام در این باره، میتوان نتیجه گرفت که قرض بیش از آنکه برای قرض گیرنده آثار اقتصادی داشته باشد، برای قرض دهنده، آثار گوناگونی دارد که از آن جمله میتوان به برکت یافتن سرمایه ایجاد آرامش روانی و اثرگذاری اخلاقی اشاره کرد. گویی خداوند در رفتارهای شخص قرض دهنده اثری وضعی قرار داده است که به واسطه عمل خیر او، پیوسته آثار مثبت بر روح و جسم و کارهای نیک او وارد می آید.

برگفته از کتاب برکت قرض الحسنه 

نویسنده سید رضا راستی الحسینی

خبرگزاری آرمان ملی آنلاین 

تاریخ انتشار ۱۶ ۶ ۱۴۰۱

https://www.armanmeli.ir/بخش-اقتصاد-9/498004-قرض-الحسنه-راه-برون-رفت-از-چا