آشنایی با فلسفه کایزن (Kaizen Philosophy) و لزوم به کارگیری موثر استانداردهای آن
فلسفه کایزن (Kaizen philosophy)، به طور کلی به معنای بهبود و یا تغییر دائمی برای رسیدن به نتیجه ای بهتر است و در واقع به نوعی از فلسفه مدیریتی اشاره دارد که در مفاهیم آن تمرکز بر روی بهبود مستمر فرآیند تولید، مهندسی و یا مدیریت کسب و کار است. کایزن همچنین در مقوله های سلامت، روان درمانی، Coaching، امور دولتی، بانکداری و دیگر صنایع به کارگیری شده است. در رابطه با امور اقتصادی و فضای کاری در سطوح سازمانی، کایزن به فعالیت هایی اشاره می کند که همه عملکرد ها را به طور مستمر بهبود بخشیده و به طور طبیعی در برگیرنده موثر همه کارمندان و کارکنان فعال در سازمان می گردد. لذا به طور کلی کایزن با بهبود فعالیت ها و فرآیندهای استاندارد تلاش می کند تا مقوله اتلاف و ضایعات را در هر سطحی به حداقل ممکن رسانیده و یا از بین ببرد.
فلسفه کایزن و مفهوم آن در عمل و برای نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم در فضای چندین کسب و کار ژاپنی به کار گرفته شد که البته بخشی از آن از دانش مدیریت کیفیت آموزش دهندگان آمریکایی که در آن زمان در حال بازدید از کشور ژاپن بودند، تاثیر پذیرفت و لذا از آن زمان به بعد مفهوم به کارگیری آن به خصوص در زمینه های مرتبط با کسب و کار و کنترل کیفیت در کل جهان مورد تایید و تحسین قرار گرفته و گسترش یافت. در واقع فلسفه کایزن در عمق خود، اشاره به این واقعیت دارد که هیچ پایان کاملی وجود ندارد و همه چیز را به خصوص در فرآیند امور سازمانی می توان به طور مستمر هر چند با تاخیر حساب شده، بهبود بخشیده و برطرف نمود و لذا بر اساس این مفهوم است که در سطح یک سازمان، همه کارکنان باید برای تکامل و نوآوری مداوم و یا به اصطلاح تغییرات مثبت در جهت اعتلای هر چه بیشتر فرهنگ سازمانی خود، تلاش نمایند.
مزایایی که با پیاده سازی منطبق بر استاندارد فلسفه کایزن می تواند در حیطه یک کسب و کار مشخص نسبت به سایر رقبا فراهم بیاید می تواند شامل موارد مهم فوق باشد: رضایت بیشتر کارکنان، بهبود رضایت مشتری، کاهش جا به جایی کارکنان، افزایش وفاداری کارکنان، کاهش قابل توجه هزینه های اجرایی، بهره وری بیشتر و در نهایت حل بهتر مسائل و مشکلات مورد نظر سازمان مربوطه.
از جمله شرکت ها و برندهای معتبری که استانداردهای مربوط به این فلسفه را در امر حفظ جایگاه و موفقیت خود و همچنین کاهش زمان لازم در جهت تکمیل فرایندهای مختلف تولیدی به نحوی موثر و اثربخش به کار گرفته اند می توان به کمپانی های مشهور و دارای ارزش سهام بالای تویوتا و فورد در حیطه صنعت خودروسازی اشاره نمود.
ده اصل مهمی که در اجرای الزامات استانداردهای مربوط به فلسفه کایزن از طرف صنعت و یا سازمان ذینفع باید رعایت شود نیز شامل موارد مهم فوق می باشد: - فرضیات مبهم کنار گذاشته شود، فعال بودن در حل مشکلات درون سازمانی، نپذیرفتن وضعیت موجود و به دنبال فرصت ها بودن، کنار گذاشتن خصوصیت کمال گرایی و ایجاد نگرش تکرار و تطبیق، یافتن به موقع مسائل و فراهم آوردن راه حل های مناسب، ایجاد حس قدرت مشارکت برای همه کارکنان، استفاده موثر از تکنیک های حل مسئله در مدیریت، جمع آوری اطلاعات و نظرات تمامی افراد ذینفع، به کارگیری مهارت های خلاقیت و نوآوری برای یافتن راه حل های کم هزینه و کوچک و نهایتا عدم توقف تلاش در جهت پیشرفت با وجود درگیری همزمان با موانع و چالش های مختلف.
از جمله اندیشمندان مطرح در حوزه فلسفه کایزن می توان به ماساکی ایمای(Masaaki Imai)، ژاپنی اشاره نمود که به دلیل کارها و تالیفاتش در زمینه نظریه پردازی های سازمانی و روش های اجرای مدیریت کیفیت به شیوه کایزن، شناخته شده است.