فلسفه ای بعثت پیامبران الهی مخصوصا پیامبراکرم صلی الله علیه وآله ( قسمت سوم : آزادی حقیقی انسان )

3 مهر 1403 - خواندن 4 دقیقه - 35 بازدید

بسم الله الرحمن الرحیم 


ازمنظر اسلام ، تمام انسانها آزاد آفریده شده اند:« الناس کلهم احرار... ، مردم همه آزاد آفریده شده اند »( الکافی ، ج8 ، ص 69 ) ؛ لذا علاوه براین که به بردگی گرفتن را محکوم می کند ، به هیچ کس اجازه نمی دهد که خودش را برده کسی دیگر قرار دهد؛ زیرا خدا او را آزاد قرار داده است :« لاتکن عبد غیرک وقد جعلک الله حرا »( نهج البلاغه، نامه 31 ).

براساس آموزه های نجات بخش اسلام ، همان طوری که طاغوت های بیرونی و فرعون های هرزمان ، آزادی را از انسان سلب نموده اورا بنده خود قرارمی دهند، طاغوت های درونی از قبیل هواها ی نفسانی ، رذایل اخلاقی ، تعصبات مذموم قومی ، نژادی ، زبانی ... ، تقلیدهای کورکورانه ،و... ، نیز انسان را به بردگی کشانده با اسارت روح آدمی ، آزادی حقیقی ومعنوی اورا می ستانند. بلکه طبق فرمایش امیرمومنان(علیه السلام) این نوع بردگی ، به مراتب بدتر از بردگی جسمی، می باشد:« عبد الشهوه اذل من عبد الرق ، برده ای شهوت و هواهای نفسانی ذلیل تر از بنده ای زر خرید است »( غررالحکم ، ص 341 ).

ازاین رو، رسول خاتم(صلی الله علیه و آله ) مبعوث به رسالت شده است تا قفس های اسارت وبردگی را بشکند وآدمی را ، ازچنگال اسارت طاغوت بیرونی ودرونی رهاسازند ، چنانکه قرآن می فرماید:« ...و یضع عنهم اصرهم و الاغلال التی کانت علیهم ... ، وبارهای سنگین وزنجیرهایی را که بر[گردن]آنها بود ، برمی دارد »(اعراف/ 157 ).

تعبیری که دراین آیه به کاررفته ، معنای بس گسترده دارد و بیانگر این حقیقت است ، که آزادی حقیقی وهمه جانبه انسان ، تنها درسایه پیروی از پیامبرخدا (صلی الله علیه وآله ) که برای تکمیل فضایل اخلاقی فرستاده شده است «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق » (مکارم الاخلاق ؛ ص8 ). به دست می آید. این حقیقت ، درآیه زیر باتعبیر دیگری بیان شده است:«کتاب انزلناه الیک لتخرج الناس من الظلمات الی النور باذن ربهم ...، (قرآن)کتابی است که به سوی توفرود آوردیم تامردم را به اذن پروردگارشان ازتاریکی ها به سوی روشنایی بیرون آوری »(ابراهیم/ 1 ).

بنابراین ، یکی ازاهداف بعثت رسول خاتم(صلی الله علیه وآله ) این استکه ضمن به ارمغان آوردن آزادیی اجتماعی ومعنوی برای انسانها ، آنها را از تاریکی های بردگی فرعون های بیرونی وطاغوت های درونی ، بیرون آورده و به روشنای وعزت بندگی خدا، رهنمون شود.

چنانکه امیرمومنان(علیه السلام ) فرمود :« خداوند ، محمد(صلی الله علیه وآله) را به حق برانگیخت تا بندگانش را از عبادت بت ها به سوی عبادت خود بیرون کشاند و از طاعت شیطان به طاعت خود درآورد... »( نهج البلاغه ، خطبه 147 ). درسخن دیگرآن حضرت ، یکی از فلسفه بعثت رسول خاتم(صلی الله علیه وآله ) را ، آزادی انسان از قید بندگی و اطاعت دیگران و کشاندن به بندگی و اطاعت خداوند ، بیان می کند .( الکافی ، ج 8 ، ص 386 ).