ویژگی های منظر فرهنگی عشایر بختیاری و تاثیر آن در ساختار معماری کوچ نشینی

بیان مسیله : منظر فرهنگی، منظر متاثر از فرهنگ و برآمده از تعامل بین انسان و طبیعت در طول زمان است. دراین میان، فرهنگ نقش عامل و طبیعت نقش واسطه را بر عهده داشته و منظر فرهنگی محصول این دو است. منظرفرهنگی اقوام ایران بسیار متنوع و گوناگون است؛ به طوری که در مکان های جغرافیایی به ظاهر مشابه نیز شاهدتفاوت های عمیق و بعضا متفاوت آنها با یکدیگر هستیم. باید اذعان داشت که عدم توجه به عناصر منظر فرهنگ سازدر دهه های اخیر سبب از بین رفتن برخی از خصوصیات بومی و تخریب منظر فرهنگی عشایر شده است. شناساییاین عوامل کمک شایانی به استمرار حیات این میراث غنی و احیای این مناظر می کند. در این پژوهش در پی یافتناین تفاوت ها و عوامل به وجودآورنده آنها در بین این اقوام و تاثیر آن بر الگوی مسکن و ساختار معماری آنها و بهطور خاص، در بین عشایر بختیاری هستیم. سوالی که مطرح می شود این است که آیا گون به گون شدن فرهنگ سببشکل گیری مناظر فرهنگی متفاوتی می شود و اگر چنین است، متغیرهایی که سبب شکل گیری فرهنگ عشایرمی شوند، کدامند و چگونه در معماری آنان نمود پیدا می کند هدف : پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعات میدانی، به بررسی مهم ترین ویژگی های منظر فرهنگی عشایر پرداخته و تاثیراین ویژگی ها را بر ساختار معماری آنها در قالب بحث منظر فرهنگی بررسی می کند. بنابراین هدف انجام مطالعاتمعماری عشایری و بررسی شناخت ویژگی های منظر فرهنگی آنان، تلاش برای شناسایی و ارایه الگوی منظر فرهنگیبرآمده از زندگی عشایری است.روش تحقیق : پژوهش مبتنی بر روش کیفی و به لحاظ روش شناسی بر توصیف و تحلیل متکی است.نتیجه گیری : یافته ها مبین آن است که عامل اقلیم، مرتع، کوچ، قرارگاه های عشایری، معیشت، مصالح و تکنولوژیساخت و منابع در دسترس، جایگاه زن، سنت و زبان، تفریح و سرگرمی، مذهب، دین و باورها، رنگ، امنیت وخویشاوندی در ایجاد الگوی منظر فرهنگی عشایر نقش به سزایی دارند. نتایج نشان می دهد که عوامل جغرافیایی واقتصادی بر شکل گیری فرم چادر و نحوه قرارگیری آنها، استفاده از مصالح بوم آورد و ساخت بناهای مکمل اثرگذاراست. عامل باور بر رنگ های مورد استفاده، استقرار مطبخ در چادر و جایگاه زنان موثر است. عامل مهم نیاز با تشکیلقرارگاه اجتماعی و قرارگیری چادرها به نحوی که دید هر چادر دیگری را تکمیل کند و فضاهای مرتبط با تفریح وسرگرمی مانند کله بر معماری عشایر تاثیر می گذارد.

Keywords:

انسان , طبیعت , قرارگاه عشایری , فرهنگ , ایل بختیاری , معماری