مرصاد العباد: انحرافی در سنت متون صوفیانه

یکی از ویژگی های اصلی آثار صوفیانه اقتباس آنها از اندیشه های صوفیان پیش از خود است، چنانکه تأثیرپذیری نویسنده کشف المحجوب از رساله قشیریه این امر را اثبات می نماید، این تأثیرپذیری وتأثیرگذاری ها سبب ارتباط زنجیرهای این آثار با یکدیگر شده است، حال آنکه مرصادالعباد نجم رازی بهنوعی انحراف و خروج از این زنجیره و سنت است. نجم الدین رازی در تألیف آثار خود به مسائل تاریخیو سیاسی زمان توجه نموده و به مقتضای زمان در تعالیم صوفیانه دگرگونی هایی ایجاد کرده است.به عنوان یکی از این دگرگونی ها می توان به جایگاه کلیدی شاهان در مرصاد العباد اشاره کرد که رازیاین طبقه را در صدر سایر طبقات می نشاند. حال آنکه مطالعه آثار صوفیه پیش از او سرشار از احادیثیاست که پیران، مریدان خویش را به دوری از شاهان امر کردند. نویسندگان در این مقاله به انحراف هاینجم رازی از سنت متون صوفیه پرداخته، سعی می کنند تا دلایل چنین انحرافی را نیز با رویکردی بهعصر رازی بیان کنند.

Keywords:

متون صوفیانه , مرصادالعباد , شرایط تاریخی سیاسی , نجم الدین رازی , انحراف از سنت