آنالیز پارامترهای اقلیمی آینده در حوضه آبریز گرگانرود با رویکرد جدیدی از آخرین تغییرات در گزارش IPCC

از جمله عوامل موثر در افزایش گازهای گلخانه ای که می تواند منجر به پدیده تغییر اقلیم گردد، عوامل طبیعی و عوامل انسانی است. هدف اصلی این مطالعه پیش بینی پارامترهای تغییر اقلیم در حوضه گرگانرود با رویکرد آخرین تغییرات در گزارش IPCC است. در این تحقیق از مدل اقلیمی CANESM2 تحت سه سناریوی RCP4. 5 ، RCP2 . 6و RCP8 .5 و در سه بازه زمانی 2040-2011 ، 2070-2041 و 2099-2071 و از مدل SDSM4.2 برای ریزمقیاس سازی داده های اقلیمی استفاده گردید. براساس نتایج کالیبراسیون مدل SDSM4 . 2 ، از بین 26 پارامتر اقلیمی بزرگ مقیاس (NCEP) به طور متوسط 3 پارامتر بیشترین همبستگی را با میانگین دمای حوضه و 5 پارامتر دیگر بیشترین همبستگی را با میانگین بارش داشتند. واسنجی مدل مقدار R (ضریب تعیین) را به طور متوسط برای دمای بیشینه کمینه و بارش به ترتیب 0/874 ، 868/• و 0 / 666 نشان داد. در این تحقیق دوره زمانی 1995–1971 جهت واسنجی و دوره 2000-1996 نیز جهت صحت سنجی انتخاب شد. پارامترهای اقلیمی برای دوره های زمانی شبیه سازی و با دوره مشاهداتی (2005-1961) مقایسه شد. واسنجی مدل مقدار R را به طور متوسط برای دمای بیشینه، کمینه و بارش به ترتیب 0/ 992، 0/ 997 و 0 /9 نشان داد. بطوریکه تمامی سناریوها حداکثر افزایش دمای متوسط ماهانه را برای دمای بیشینه و کمینه به میزان 06 تا 3 . 2 درجه سانتی گراد در سه دوره پیش بینی نشان می دهد و نیز بیشترین اختلاف دمای سالانه در دوره سوم پیش بینی یعنی 2071-2099 مشاهده می شود. بررسی تغیرات بارش متوسط ماهانه بیانگر کاهش نرخ نزولات جوی در هر سه دوره پیش بینی بوده، بطوریکه از مقادیر حداقل %18. 4 - در RCP8 . 5 به مقدار حداکثر %43.1 - در RCP4 . 5 رسیده است. در بررسی ماهانه نیز مشخص شد که در سناریوهای مختلف، خشکترین ماه های سال، ماه های آوریل، اوت و ژوئن خواهند بود که میزان کاهش نزولات جوی در آنها بیش از %50 برآورد می گردد.

Keywords:

تغییر اقلیم , گزارش پنجم IPCC , گرگانرود , SDSM4 . 2 ریزمقیاس , CANESM2