تاثیر روش های مختلف کاشت بر شوری خاک، عملکرد ریشه و کارایی مصرف آب روناس (.Rubia tinctorum L) در شرایط شور استان یزد

اگرچه کشت روناس (.Rubia tinctorum L) با هدف استخراج ترکیبات مفید در ریشه آن در بسیاری از مناطق شور بخصوص در مناطق پسته کاری معمول بوده است، بااین حال تحقیقات اندکی بر روی جنبه های زراعی آن ازجمله روش های مناسب کاشت انجام شده است. این تحقیق به منظور بررسی روش های مختلف کاشت روناس و مقایسه آن با روش سنتی، به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار طی سال­های 94-1390 در مزرعه تحقیقات شوری صدوق اجرا گردید. تیمارهای موردنظر شامل روش سنتی (کاشت به صورت کپه ای با ماسه بادی)، کاشت به صورت کپه ای با خاک، کاشت بالای پشته، کاشت در محل داغاب، کاشت ته جوی و کاشت به صورت خطی بود. مقدار بذر مصرفی برای تمام تیمارها 300 کیلوگرم در هکتار بود و آبیاری با آب شور 10 دسی زیمنس بر متر انجام گرفت. در انتهای سال سوم در اواخر شهریورماه ریشه های روناس از خاک خارج و پس از خشک شدن وزن آن ها تعیین گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد تر و خشک ریشه مربوط به روش کاشت خطی (به ترتیب 18.52 و 4.98 کیلوگرم در متر مربع) و کمترین آن مربوط به روش کاشت روی پشته (به ترتیب 1.13 و 0.34 کیلوگرم در متر مربع) بود. این امر به دلیل بالاتر بودن تراکم بوته و پایین تر بودن شوری خاک در روش کاشت خطی نسبت به روش کاشت بالای پشته بود. درمجموع، کاشت روناس به طریق خطی عملکرد خشک ریشه را به میزان 2.5 برابر نسبت به روش کاشت سنتی افزایش داد. بیشترین مقدار کارایی مصرف آب (0.79 کیلوگرم بر متر مکعب) نیز از روش کاشت خطی حاصل گردید. به نظر می­رسد کاشت روناس به روش خطی در شرایط شور، بتواند ضمن بهبود عملکرد ریشه و کارایی مصرف آب، موجب کنترل مطلوب تر شوری خاک نیز گردد.

تاثیر روش های مختلف کاشت بر شوری خاک، عملکرد ریشه و کارایی مصرف آب روناس (.Rubia tinctorum L) در شرایط شور استان یزد Keywords:

آب شور , آلیزارین , خاک شور , رنگرزی , کاشت جوی و پشته , گیاهان دارویی