ارزیابی اثرات تنش شوری روی ژنوتیپ های سویا در مرحله گیاهچه

به منظور بررسی تحمل به تنش شوری و شناسایی مقدماتی ژنوتیپ های سویای متحمل به تنش شوری، آزمایشی به صورت هیدروپونیک در شرایط گلخانه ای اجرا شد. 30 ژنوتیپ سویا از گروه های رسیدگی مختلف در قالب دو طرح مجزا (تنش و نرمال) به صورت بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و دو تیمار شامل نرمال (شاهد) و یک سطح شوری ( 150 میلی مولار) مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی در این بررسی عبارت بودند از سطح برگ، ارتفاع اندام هوایی و طول ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، میزان کلروفیل، و شاخص صدمه شوری که به صورت نمره دهی از 1 تا 5 ( 1 برگ عاری از لکه نکروزه و 5 مرگ کامل برگ). تجزیه واریانس داده های صفات لاینها و ارقام در کشت گلخانه ای نشان داد که لاین های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد بررسی در مرحله گیاهچه اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج حاصل بیشترین مقدار ضریب تنوع فنوتیپی مربوط به سطح برگ در شرایط تنش (3/55)، وزن تر ریشه در شرایط تنش (28/45)، وزن خشک ریشه در شرایط تنش (26/42) و شاخص صدمه شوری در شرایط تنش (99/37) و کمترین ضریب تنوع فنوتیپی مربوط به طول ریشه در شرایط نرمال (7/11) و محتوای کلروفیل در شرایط نرمال (3/13) بودند. نتایج همبستگی ساده بین صفات نشان داد که وزن خشک اندام هوایی در هر دو شرایط دارای بالاترین ضرایب همبستگی مثبت معنی دار با صفات وزن تر اندام هوایی، سطح برگ، وزن خشک ریشه و وزن تر بود. بر اساس نتایج تجزیه بای پلات مشخص شد که ارقامی مانند Lee،SG13،Vernal، Will، Winchester، Douglas،LYON،Century 84،Strong، L.87-0174و Crawford از جمله لاین هایی هستند که از آنها می توان به عنوان والدین در بلوک های دورگ گیری به منظور بهبود تحمل به شوری ارقام جدید استفاده نمود.کلمات کلیدی: سویا، تنش شوری، ارزیابی گلخانه ای، هیدروپونیک