بررسی سازگاری عملکرد و سایر صفات زراعی لاین های جدید کنجد

برای تعیین لاینهای پرمحصول کنجد 14 لاین خالص انتخابی حاصل از انجام بررسی در نسلهای در حال تفکیک همرا با دو شاهد ملی ومحلی مجموعا تعداد 16 ژنوتیپ در یک طرح بوکهای کامل تصادفی چهارتکراری به مدت دو سال در مناطق کرج، مشهد، مغان و بیرجند بررسی شدند . در طول دوره رشد از صفات مهم نظیر تاریخ گلدهی ،وضعیت شاخه یندی ،تعداد کپسول در محور ،تعداد کپسول در بوته ، ارتفاع بوته و تاریخ رسیدگی یادداشت برداری صورت گرفت.تجزیه واریانس صفت عملکرد و مقایسه میانگین ها بر مبنای صفت عملکرد ونیز تجزیه مرکب برای دومنطقه کرج و مغان انجام شدکرج: نتایج دو ساله در کرج بیانگر اختلافات بسیار معنی دار برای صفت عملکرد بود. لاینهای شماره 9، 5 و3 با تولید به ترتیب1424، 1341 و 1305 کیلوگرم دانه در هکتار در زمره برترین و عملکرد شاهدمحلی وملی بررسی به ترتیب 1042 و1071 کیلوگرم در هکتار بوده است. مغان: نتایج دو ساله در مغان نیز بیانگر اختلافات بسیار معنی دار برای صفت عملکرد است .مقایسه میانگین عملکرد لاینها حاکی از برتری تیمارهای3، 9 و 5 با تولید به ترتیب 1441 ، 1409 و 1386 کیلوگرم دانه در هکتار و عملکرد شاهدمحلی وملی بررسی به ترتیب 1026و 1050 کیلوگرم در هکتار بود. مشهد: نتایج یکساله (سال اول ) اجرای آزمایش نشان دهنده وجود اختلاف بسیارمعنی دار در عملکرد لاینها بود. لاین های شماره 9، 5 و3 با عملکرد های1390، 1306 و 1229کیلوگرم در هکتار دارای بالاترین حد صفت یادشده بوده و عملکرد شاهدمحلی وملی بررسی به ترتیب 837 و 988 کیلوگرم در هکتار بود. بیرجند: .نتایج به دست آمده از اجرای یکساله پروژه در بیرجند ضمن تایید وجود اختلافات اماری بسیار معنی دار در عملکرد لاینها نشان می دهدکه توده محلی بیرجندیعنی شماره 16 به همراه لاین های شماره 14 و 1 به ترتیب بامیزان عملکرددانه 1609، 1130 و 981 کیلوگرم درهکتاربیشترین عملکرد را داشتند. با توجه به داده های موجود پس از اجرای ازمایش امکان انجام تجزیه مرکب برای نتایج کرج ومغان فراهم گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب دو منطقه کرج و مغان بیانگر معنی داری اثر رقم طی دو سال اجرای آزمایش بود.اثر متقابل رقم با سال غیر معنی دار و لی اثر متقابل رقم با مکان وسال معنی دار بود . در رتبه بندی لاینها براساس صفت عملکرد. شماره های9، 3 و 5 به تر تیب با عملکرد 1417، 1373 و 1364 کیلوگرم در هکتار برترین لاینها جهت استفاده در مراحل بعدی هستند و با توجه به سایر ویژگیهای مورد نظر از قبیل طول دوره رشد در سالیان آتی در تداوم فرایند اصلاحی برای معرفی رقم در پروژه های بعدی قرار خواهند گرفت.واژه های کلیدی: کنجد، عملکرد دانه، لاینهای پر محصول