تهیه ی مدل پیش آگاهی برمبنای محاسبه ی مقدار گرمای موثر (GDH) برای تعیین مناسب ترین زمان ها برای کنترل کرم سیب، Cydia pomonella

کرم سیب، Cydia pomonella L. آفت کلیدی باغات سیب ایران است. به منظور موفقیت در کنترل شیمیایی این آفت و کم کردن دفعات سمپاشی بر علیه آن، استفاده از روش های نوین و دقیق پیش آگاهی، از اهمیت فوق العاده-ای برخوردار است. دقیق ترین روش پیش آگاهی که امروزه در سطح جهان برای پیش بینی رخداد مراحل مختلف فنولوژیک آفات کاربرد دارد، استفاده از تخمین مجموع گرمای موثر تامین شده از محیط بر اساس روز- درجه (Degree- Days ) می باشد. در همین راستا، به منظور تهیه ی مدل پیش آگاهی کرم سیب برمبنای تخمین مجموع گرمای موثر ساعتی تامین شده از محیط (GDH)، این پژوهش در دو شهرستان کامیاران و سقز انجام شد. تاریخ آغاز ثبت دمای محیط و محاسبه گرمای موثر، با تعیین بیوفیکس (Biofix) کرم سیب بر اساس شکار تله های فرمونی مشخص گردید. از این تاریخ تا زمان برداشت سیب، تغییرات دمای محیط به طور ساعتی در باغ ثبت و گرمای موثر تامین شده از محیط بر مبنای شاخص های دمایی رشدونمو کرم سیب در هرساعت محاسبه شد. در ادامه از تاریخ رخداد بیوفیکس، تغییرات جمعیت مراحل مختلف زیستی کرم سیب ضمن نمونه برداری از آنها تا زمان برداشت سیب به صورت هفتگی در هر دو منطقه ثبت شد. بر اساس نتایج بدست آمده، در هر دو منطقه ی مورد بررسی، دو اوج پرواز مشخص دیده شد که بیانگر وجود دو نسل برای کرم سیب در استان کردستان می باشد با توجه به اینکه بهترین زمان انجام کنترل شیمیایی کرم سیب، در هنگام اوج جمعیت لاروهای سن اول و قبل از ورود آنها به داخل میوه ها می باشد، نتایج دو ساله تحقیق در هر دو منطقه کامیاران و سقز نشان داد که اوج جمعیت لاروهای سن اول نسل زمستانگذران در GDH 430±6634 و در نسل تابستانه GDH 846 ±23700 می باشد. واژه های کلیدی: کرم سیب، Cydia pomonella ، پیش آگاهی، کنترل شیمیایی