تحلیل هزینه-فایده پرورش بوقلمون های بومی در استان آذربایجان شرقی، ایران

به منظور تحلیل هزینه-فایده پرورش بوقلمون های بومی در استان آذربایجان شرقی ایران، این پروژه اجرا گردید. بدین منظور از طریق پرسشنامه تعداد 14 گله پرورش بوقلمون که نصف آنها جوجه های مورد نیاز را از ایستگاه تحقیقات بوقلمون کشور (تاتار) و نصف دیگر جوجه های مورد نیاز را خارج از ایستگاه تهیه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از اطلاعات و آمار گله موجود در ایستگاه تحقیقات بوقلمون کشور در سال 1395 استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده شامل پارامترهای تولیدی، تولیدمثلی، مدیریتی، اقتصادی و جمعیتی برای یک گله با حداقل 50 قطعه بوقلمون پرورشی برای مدت یک سال مورد ارزیابی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل شد. تمام هزینه ها شامل هزینه برق، کارگر، دارو، واکسن و تغذیه به ازای یک بوقلمون در سال و همچنین کل درآمدهای یک گله با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. مقایسه میانگین عملکرد بوقلمون های مورد بررسی با استفاده از آزمون t-test نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد. براساس نتایج، بین سه گروه مورد بررسی شامل: واحدهای پرورش دهنده جوجه بوقلمون های با منشا غیر از ایستگاه تاتار، واحد های پرورش دهنده جوجه بوقلمون های با منشا ایستگاه تاتار و جمعیت بوقلمون های ایستگاه تاتار، اختلاف معنی داری به لحاظ صفات تولیدی مشاهده نشد. بین سه گروه در هزینه برق و کارگر اختلاف معنی دار وجود داشت(P<0.05). در گروه دوم هزینه برق، کارگر و دارو کمتر از دو گروه دیگر، و هزینه خوراک سالانه بیشتر از دو گروه دیگر بود. ضریب همبستگی بین مقدار مصرف دارو و واکسن و درصد زنده مانی مثبت، ولی غیرمعنی دار بود. نتایج نشان داد که اقدامات اصلاح نژادی و مدیریتی انجام شده بر روی بوقلمون های موجود در ایستگاه باعث افزایش تولید تخم بوقلمون از 20-15 عدد به حدود 50 عدد در سال و اقتصادی شدن پرورش بوقلمون های بومی تولیدی ایستگاه در مزارع خصوصی شده است. پیشنهاد می شود به منظور بهبود وضعیت پرورش بوقلمون و توسعه آن در مزارع خصوصی ایجاد کشتارگاه اختصاصی بوقلمون، توسعه صادرات گوشت بوقلمون و ترویج مزایای پرورش بوقلمون در دستور کار قرار بگیرد.کلید واژه ها: بوقلمون، ایستگاه تاتار، تحلیل هزینه-فایده