ارزیابی و مقایسه میزان انرژی مورد نیاز تولید ذرت تحت سیستم های مختلف خاک ورزی و آبیاری در شهرستان ارزوییه استان کرمان

این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه شاخص های انرژی در تولید ذرت دانه ای تحت روش های مختلف خاک ورزی (خاک ورزی مرسوم– بی خاک ورزی- کم خاک ورزی با دیسک- کم خاک ورزی با چیزل پکر) و آبیاری (آبیاری مرسوم- آبیاری قطره ای) در منطقه ارزوییه کرمان اجرا گردید. برای این منظور، داده ها از طریق مصاحبه با کشاورزان و یادداشت برداری از عملیات مربوط به خاک ورزی و آبیاری جمع آوری شد. در این بررسی شاخص های بازده انرژی، افزوده خالص انرژی، بهره وری انرژی، شدت انرژی، انرژی ویژه وکارایی مصرف آب محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین مقدار انرژی مصرفی برای تولید ذرت دانه ای تحت هر دو سیستم آبیاری به خاک ورزی مرسوم و بی خاک ورزی به ترتیب با میانگین 72566/2، 68228/2 و 78886/5، 73589 مگاژول بر هکتار اختصاص داشت. بیشترین و کمترین مقدار انرژی تولیدی به کم خاک ورزی با چیزل پکر تحت آبیاری سنتی و بی خاک ورزی تحت آبیاری قطره ای به ترتیب با میانگین 113190 و 101430 مگاژول در هکتار به دست آمد. بیشترین بازده انرژی به کم خاک ورزی با چیزل پکر در هر دوسیستم آبیاری با میانگبن 1/6 و 1/4 اختصاص داشت. هم چنین کم خاک ورزی با چیزل پکر در هر دوسیستم آبیاری بیشترین افزوده خالص انرژی را به ترتیب با میانگین 42676/6 و 31486/8 مگاژول بر هکتار به خود اختصاص داد. شاخص بهره وری انرژی تحت سیستم های خاک ورزی در آبیاری سنتی 1/1 و در آبیاری قطره ای 0/09 کیلو گرم بر مگاژول بود. بیشترین شدت انرژی تحت دو سیستم آبیاری سنتی و قطره ای به خاک ورزی مرسوم با میانگین 7/3 و 6/8 مگاژول بر متر مربع اختصاص داشت. بیشترین کارایی مصرف آب در هر دو روش آبیاری سنتی و قطره ای به کم خاک ورزی با چیزل پکر با میانگین 0/65 و 0/89 مگاژول بر هکتار اختصاص داشت. یافته های این مطالعه حاکی از آن است که در زراعت ذرت دانه ای در این منطقه تامین آب آبیاری،کود و سموم، ماشین های کشاورزی و سوخت بیشترین انرژی مصرفی را به خود اختصاص دادند. مصرف بهینه کودهای شیمیایی، اصلاح روش های آبیاری و استفاده از سیسستم های کم خاک ورزی برای تولید ذرت می تواند در بهبود کارایی انرژی و افزایش درآمد کشاورزان استان موثر باشد. کلمات کلیدی: آبیاری، انرژی ورودی وخروجی، خاک ورزی، ذرت دانه ای، شاخص انرژی