برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولید مثلی و بره دهی در گوسفند کردی

هدف از این مطالعه تجزیه و تحلیل ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولید مثلی میش های کردی شمال خراسان بود. داده های مورد استفاده در این مطالعه طی سال های 1375 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی واقع در شهرستان شیروان استان خراسان شمالی جمع آوری شده اند. صفات تولید مثلی شامل سن اولین زایش میش، تعداد بره متولد شده و از شیر گرفته شده به ازای هر میش در هر زایش، مجموع وزن بره های متولد شده و از شیر گرفته شده به ازای هر میش در هر زایش، تعداد کل بره متولد شده و از شیر گرفته شده هر میش و مجموع وزن بره های متولد شده و از شیر گرفته شده هر میش بود. پارامترهای ژنتیکی صفات با استفاده از روش حداکثر درست نمایی محدود شده با استفاده از نرم افزار WOMBAT برآورد گردید. روند ژنتیکی و فنوتیپی به ترتیب از طریق تابعیت میانگین ارزش اصلاحی و میانگین فنوتیپی بر سال تولد برآورد شدند. تاثیر عوامل محیطی نظیر سال تولد میش، نوع تولد و سن مادر هنگام زایش بر کلیه صفات تولید مثلی معنی دار (05/0> P) برآورد شد. وراثت پذیری های افزایشی مستقیم برای صفات تولید مثلی در دامنه 07/0 (مجموع وزن بره های از شیر گرفته شده به ازای هر میش در هر زایش) تا 18/0 (سن اولین زایش میش) برآورد گردید. همچنین وراثت پذیری افزایشی مادری و نسبت واریانس ناشی از اثر محیطی دایمی مادری به واریانس فنوتیپی برای صفات مورد بررسی به ترتیب در محدوده 08/0-03/0 و 03/0-01/0 متغیر بود. همبستگی های ژنتیکی و فنوتیپی بین صفات تولید مثلی مثبت و به ترتیب در دامنه 96/0-09/0 و 29/0-02/0 برآورد شد. روندهای ژنتیکی و فنوتیپی برای سن هنگام اولین زایش میش به ترتیب 11/34- و 09/34- روز در سال برآورد گردید. این روندها برای سایر صفات مورد بررسی بسیار کم و نزدیک صفر برآورد شد. با توجه به نتایج پیشنهاد می شود که انتخاب بر اساس تعداد بره متولد شده هر میش می تواند موثرتر از سایر صفات در بهبود عملکرد تولید مثلی میش های نژاد کردی باشد.کلید واژه ها : پارامترهای ژنتیکی، صفات تولید مثلی، مدل حیوانی، گوسفند کردی