بررسی تاثیر سموم رایج بر دشمنان طبیعی آفت عسلک برگ جالیز Bemisia tabaci در خوزستان

عسلک برگ جالیز Bemisia tabaci از آفات مهم مزارع جالیزی کشور و مخصوصا مناطق گرم و مرطوب از جمله خوزستان می باشد که به دلیل وجود شرایط مناسب آب وهوایی استان ،میزبان های متعدد و تعداد زیاد نسل در سال خسارت زیادی وارد می سازد. در یک طرح آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11تیمار: ( شامل : پیری پروکسیفن(آدمیرال) (Ec10%) به میزانهای 750 و500سی سی در هکتار ، ایمیداکلوپراید(کونفیدور) (Sc35%) به میزان میزان 750 و500 سی سی در هکتار ، آمیتراز (میتاک) ( امولسیون20% ) به میزان 3 لیتر و 5/1 لیتر در هکتار، ، فن پروپاترین(دانیتول) (امولسیون 10%)،5/1 لیتر و 1 لیتر در هکتار،، بوپروفوزین(آپلاود)،(SC40%) به میزان 25/1 لیتر در هکتار ، بی متروزین (چس) (WG25%) به میزان 1کیلوگرم در هکتار وشاهد بدون سم پاشی) در 4 تکرار مورد مقایسه قرارگرفتند و تاثیر آنها بر جمعیت دشمنان طبیعی از جمله زنبوران Eretmocerus و Encarcia مورد بررسی قرار گرفت . طی این بررسی دو گونه زنبور پارازیتویید Eretmocerus mundus وEncarsia Sp.(Hym.Aphelinidae جمع آوری و شناسایی گردیدند.در ادامه تغییرات و نوسانات جمعیت زنبورهای ذکر شده میانگین تعداد شفیره گونه Eretmocerus mundus در 2 سانتی متر مربع برگ در هفتم مهر ماه 4/46 بود که در تاریخ های بعدی کاهش نشان داد و در ششم آبان ماه به صفر رسید و در مورد گونه دوم که از شروع نمونه برداری در مهر ماه قابل مشاهده بود جمعیت شفیره های زنبور از این تاریخ به تدریج افزایش یافته ولی درمقایسه با گونه قبلی از سرعت رشد کمتری برخوردار بود . حد اکثر جمعیت آن در نمونه برداری 15مهر ماه با میانگین 85/1 در 2 سانتی متر مربع برگ بود که تقریبا حدود یک سوم گونه اولی می باشد. در اجرای مرحله دوم بررسی اثرات تخریبی سموم معرفی شده فعلی کنترل کننده آفت بر روی دشمنان طبیعی نتایج نشان داد که حشره کش های مورد آزمایش بر جمعیت زنبوران پارازیتویید بر اساس شمارش حشرات کامل بر روی برگ در شرایط مزرعه معنی دار نبوده که یک دلیل آن جابه جایی حشرات کامل در قطعات می تواند باشد ولی علیرغم معنی دار نبودن با آزمون دانکن باز هم تیمار a( پیری پروکسیفن(آدمیرال) (Ec10%)به میزان 750 سی سی در هکتار ) و نیز تیمارb (پیری پروکسیفن(آدمیرال) (Ec10%)به میزان 500سی سی در هکتار) تا حدی مشابه شرایط شمارش زنبوران در شمارش آزمایشگاه بوده است(جدول 4 ،ستون های 5و6)و بقیه حشره کش ها نیز تاثیرمنفی خود را بر جمعیت زنبوران نشان دادند که بین تیمارها در سطح 5% اختلاف معنی دار وجود دارد و با آزمون دانکن (جدول 4 ،ستون 6) نشان داده که تیمار a( پیری پروکسیفن(آدمیرال) (Ec10%)به میزان 750 سی سی در هکتار)دارای بیشترین جمعیت از زنبور بوده و در گروه A قرار گرفته وبقیه تیمارهای حشره کش ازنظر تاثیر بر زنبورها یا هم گروه با شاهد و یا بعد از شاهد بودند و این نشان دهنده تاثیرات مخرب حشره کش ها بر جمعیت زنبوران در مرحله پوره و پوپاریوم های پارازیت شده بود . واژگان کلیدی : تاثیر سموم رایج ، دشمنان طبیعی ، Bemisia tabaci ، خوزستان .