به گزینی زیتون رقم روغنی برای شناسایی و معرفی کلونهایی با خصوصیات برتر

برای انجام به گزینی کلون های رقم روغنی، منطقه طارم به چهار بخش (گیلوان و حومه، آببر و حومه، دستجرده و چورزق) تقسیم و در هرسال یک منطقه مورد بررسی قرار گرفته و از بین کلون های مورد بررسی در هر منطقه کلون های برتر شناسایی و علامت گذاری شد. به منظور مطالعه دقیق درختان انتخاب شده که به صورت تک درخت بوده و نمی توان برای آن ها تکرار داشت لذا برای گزینش کلون های برتر با استفاده از یادداشت برداری های متعدد صفات (بر اساس صفات ارایه شده در دیسکریپتور ‭IOOC) ‬و با استفاده از روش های آماری چند متغیره (تجزیه کلاستر و تجزیه به مولفه ها) توسط نرم افزار ‭SPSS ‬و ‭SAS ‬تجزیه تحلیل داده ها انجام گرفته و در هر سال درختان مورد مطالعه، گروه بندی و کلون های با صفات مطلوب شناسایی و انتخاب گردیدند. در طی سال های اجرای طرح، یادداشت برداری کلون ها تکرار دار نبوده است. از این رو کلون های مشابه یادداشت برداری شده انتخاب و داده های هرسال به عنوان یک تکرار مدنظر قرار گرفت. سپس داده ها در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی تجزیه وتحلیل گردیدند. به دلیل این که بلوک ها معنی دار نشدند، داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه و تحلیل گردید. تجزیه واریانس داده ها نشان داد صفات طول میان گره ها، طول برگ ها، قطر برگ ها، نسبت طول به قطر برگ ها، طول گل آذین، تعداد گل و قطر میوه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. در بین کلون های مورد مطالعه در طی 5 سال کلون ‭RMo‬6، ‭RMo‬5، ‭RTs‬2، ‭RDs‬4، ‭RDs‬2، ‭RDs‬3 و ‭RTs‬1 میان گره های طویلی داشتند. از سوی دیگر کلون های ‭RMo‬4 و ‭RHa‬1 نسبت طول به قطر برگ بیشتری داشتند. کلون ‭RMo‬5 طول برگ بیشتر و کلون ‭RSt‬3 قطر برگ بیشتری داشتند. صفات میوه (وزن، طول و قطر، وزن تر و درصد روغن) معنی دار نشدند. این نتایج نشان داد که در طی سال های مورد ارزیابی بین کلون های رقم روغنی از نظر صفات میوه تفاوتی وجود نداشت. کلمات کلیدی: زیتون، رقم روغنی، درصد روغن