اداره و ارزیابی جمعیتهای درحال تفرق کنجد با هدف ایجاد لاینهای برتر

این یررسی با هدف گزینش در توده های دورگ کنجد و نیل به ارقام برتر با استفاده از روش شجره ای در کرج ،ورامین و مغان صورت گرفت . در این راستا تعداد هشت توده F2 که با تلاشهای انجام شده در سالیان اخیر تهیه گردیده اند، کشت شده و در مراحل مختلف رشد گیاه از میان آنها براساس صفات موثر درعملکرد و نیز ویژگیهای مطلوب در اصلاح این نبات از قبیل آغاز و پایان گلدهی ، ارتفاع گیاه ، تعداد کپسول در بوته ، رسیدن ده کپسول اولیه و ارتفاع اولین کپسول مبادرت به انتخاب تک بوته گردید . در بخش دیگر این بررسی تک بوته هایی که به ترتیب ‮‭70‬ لاین (9+‮‭61‬) مربوط به نسل ‮‭45‬ ، F3 لاین( ‮‭52-7‬) مربوط به نسل ‮‭40‬ ، F4 لاین (‮‭50-10‬) ربوط به نسل F5 و نیز ‮‭40‬ لاین (‮‭10‬+‮‭30‬) مربوط به نسل F6 طی سنوات گذشته انتخاب شده اند با هدف خالص سازی و ارزیابی به تفکیک در خطوط 5 متری کاشته شده و پس از هر 5 خط یک خط از بذور شاهد منطقه نیز کشت گردید . در طول دوره رویش ضمن ارزیابی هریک از خطوط از نظر برخی صفات مهم زراعی ، بوته های خارج از تیپ حذف و.با توزین عملکرد و با استفاده از رسم نمودار لاینهای برتر نسبت به شاهد ها تعیین و مابقی حذف شدند . براساس نتایج بدست آمده از توده های دورگ F2 تعداد ‮‭70‬ تک بوته در کرج انتخاب شد و از نسل های درحال تفرق براساس نمودارهای مذکور: - در کرج تعداد ،‮‭33‬ ،‮‭21 25‬ و ‮‭13‬ لاین برتر به ترتیب از نسلهای F3 ، F4، F5 و F6 تعیین شد (مجموعا‮‭92‬ ) و بیشترین عملکرد درنسلهای F3 ، F4، F5 و F6 به ترتیب ‮‭2348‬،‮‭2674‬،‮‭2881‬و‮‭2331‬کیلوگرم در هکتار بود. - در ورامین تعداد ،‮‭51‬ ،‮‭29 26‬و ‮‭19‬لاین برتر به ترتیب از نسلهای F3 ، F4، F5 و F6 انتخاب شد(مجموعا ‮‭125‬) و بیشترین عملکرد در نسلهای F3 ، F4، F5 و F6 به ترتیب ‮‭1452‬ ، ‮‭1521 1475‬، و ‮‭1550‬کیلوگرم در هکتار بود. - در مغان تعداد ،‮‭33‬ ،‮‭16 21‬ و ‮‭18‬ لاین به ترتیب از نسلهای F3 ، F4، F5 و F6 بدست آمد(مجموعا ‮‭88‬) . در نسلهای F3 ، F4، F5 و F6 به ترتیب بیشترین عملکرد ‮‭1302 1307‬،‮‭1392‬،و ‮‭1210‬ کیلوگرم در هکتار بود. برترین لاینهای حاصل از بررسی نسل F6 در سال آتی در آزمون مقایسه مقدماتی عملکرد و لاینهای برتر سایر نسلها در بررسی مشابهی تا نیل به لاینهای خالص مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. واژه های کلیدی : کنجد ، لاینهای برتر ، تفر ق، گزینش