عملکرد قطره چکان ها در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی‭( SDI ) ‬درختان زردآلو

آبیاری قطره ای زیرسطحی یکی از روشهای آبیاری قطره ای است که امروزه از اهمیت و گسترش روزافزونی برخوردار است. در آبیاری قطره ای زیرسطحی به دلیل توزیع آب در داخل خاک و خشک ماندن سطح خاک تبخیر کاهش می یابد. گرفتگی قطره چکانها از مهمترین مشکلات سیستم های آبیاری قطره ای است. این مشکل در سیستم های آبیاری قطره ای زیر سطحی ‭(SDI) ‬به علت اینکه قطره چکانها در زیر سطح خاک می باشند، از اهمیت خاصی برخوردار است. تحقیق حاضر بمنظور بررسی تاثیر پارامترهای توصیه شده توسط کارخانه سازنده از جمله سم زدایی در طول فصل رشد و تاثیر آن برگرفتگی قطره چکانهای پیشنهادی توسط شرکت های مختلف به منظور استفاده در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی ‭(SDI) ‬اجرا گردید. این طرح تحقیقاتی بصورت بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی درختان زردآلو در محل معاونت آب و خاک، دفتر بهبود و توسعه روش های آبیاری اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح سم (ترفلان) بر اساس مقدار توصیه شده توسط کارخانه سازنده و بدون سم زدایی بعنوان شاهد روی چهار نوع قطره چکان متداول در سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی ‭ (NETAFIM‬، ‭CHAMSA ‬، ‭ROOT GUARD‬، ‭MONDRAGON) ‬انجام شد. تغییرات میزان آب آبیاری نسبت به زمان در طول دوره رشد توسط کنتور حجمی میکرو اندازه-گیری و در پایان هر سال از تیمارهای مختلف نمونه های تصادفی جهت تعیین گرفتگی فیزیکی، و نفوذ احتمالی ریشه ها به درون قطره چکانها و لوله های آبده، یکنواختی توزیع آب مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که ضریب یکنواختی همه قطره چکان ها بیشتر از ‮‭89‬ درصد بود و از نظر این شاخص جز قطره چکان های خوب به شمار میروند و استفاده از هر چهار نوع قطره چکان مورد مطالعه در این پژوهش بلامانع است. نتایج این تحقیق نشان داد که همه قطره چکان ها گرفتگی ریشه گیاه را تجربه کرده اند و تفاوت اصلی در میزان گرفتگی و مقدار جریان آب خروجی و تغییرات در دبی در آنها می باشد. استفاده از ترفلان بطور معنی داری میزان نفوذ ریشه و گرفتگی قطره چکانها را کاهش داده است. نفوذ ریشه و گرفتگی قطره چکان ها قطعا موجب کاهش یکنواختی توزیع آب و میزان آبدهی قطره چکانها خواهد شد، لیکن قطره چکان های ‭Root Guard ‬به علت مکانیزم خاص این نوع قطره چکان از وضعیت بهتری برخوردار هستند. لذا برای جلوگیری یا تعدیل شرایط گرفتگی قطره چکانها بدون در نظر گرفتن مسایل زیست محیطی، تزریق دو نوبت ترفلان بر اساس میزان ارایه شده توسط کارخانه سازنده قطره چکان ها توصیه می گردد. واژه های کلیدی: : آبیاری قطره ای زیر سطحی، قطره چکانهای زیر سطحی ‭SDI‬، سم زدایی