ارزیابی کارایی علف کش ها در کنترل علف های هرز یونجه

به منظور بررسی کارایی تعدادی علف کش در کنترل علف های هرز پهن برگ مزارع یونجه تازه کاشت و مستقر، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در پاییز ‮‭1390‬ و بهار ‮‭1391‬ در کرج، جیرفت، مشهد، مغان و شهرکرد اجرا شد. تیمارهای یونجه تازهکاشت شامل علفکش اپتام (ارادیکان ‮‭82‬ درصد 5 ‭(EC ‬لیتر در هکتار، متری بیوزین (سنکور ‮‭70‬ درصد ‮‭750‬ ‭(WP ‬گرم در هکتار، توفوردی بی (بوترس ‮‭42/3‬ درصد) 3 و ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار، بنتازون (بازاگران ‮‭48‬ درصد3 ‭(SL ‬لیتر در هکتار، ایمازتاپیر (پرسوییت ‮‭10‬ درصد ‮‭5/0‬ ‭(SL ‬لیتر در هکتار (به همراه ‮‭200‬ میلیلیتر سیتوگیت) و 1 لیتر در هکتار و شاهد بدون کنترل علف هرز بودند. در یونجه مستقر، از تیمارهای خاکمصرف استفاده نشد. کرج: یونجه تازهکاشت: الف) بهترین تیمار برای کنترل علف های هرز پهن برگ (خاکشیر ایرانی، خاکشیر تلخ و شببوی صحرایی)، متری بیوزین ‮‭750‬ گرم در هکتار، بنتازون 3 و ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار بودند که این علفهای هرز را بیش از ‮‭70‬ درصد کنترل کردند. توفوردیبی 3 و ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار تنها در کاهش حدود ‮‭70‬ درصدی تراکم خاکشیر ایرانی، جزو تیمارهای برتر بود. ب) بهترین تیمار برای افزایش عملکرد یونجه در چین اول، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار و توفوردیبی 3 و ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار بودند. کاهش عملکرد یونجه در پاسخ به متریبیوزین ‮‭750‬ گرم در هکتار در هر دو نوع یونجه و هر سه چین مشاهد شد. یونجه مستقر: الف) توفوردیبی ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار، متری بیوزین ‮‭750‬ گرم در هکتار و ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار با کنترل ‮‭60‬ تا ‮‭70‬ درصد تراکم و وزن خشک علفهایهرز، بهترین تیمار بودند. جیرفت: الف) بهترین تیمار برای کنترل علفهای هرز هم در یونجه تازه کاشت و هم مستقر، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار بود. ب) توفوردیبی با وجود کنترل مطلوب علف های هرز، به علت گیاه سوزی پایدار و متری بیوزین نیز با گیاه سوزی نیمه پایدار یونجه، قابل توصیه نمی باشد. شهرکرد: یونجه تازهکاشت: الف) بهترین تیمار برای کنترل علف های هرز پهن برگ، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار و توفوردیبی 3 و ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار بودند که این علفهای هرز را بیش از ‮‭80‬ درصد کنترل کردند. ب) بهترین تیمار برای افزایش عملکرد یونجه در هر سه چین، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار و طی چین اول و دوم، توفوردیبی ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار بودند. یونجه مستقر: الف) بهترین تیمار برای کنترل علف های هرز پهن برگ، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار، توفوردیبی 3 و ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار و بنتازون 3 لیتر در هکتار بودند که علفهای هرز را ‮‭60‬ تا ‮‭70‬ درصد کنترل کردند. ب) بهترین تیمار برای افزایش عملکرد یونجه، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار بود. مغان: الف) بهترین تیمار برای کنترل علف های هرز پهن برگ، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار، متریبیوزین ‮‭750‬ گرم در هکتار و توفوردیبی ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار بودند که علفهای هرز را بیش از ‮‭80‬ درصد کنترل کردند. ب) با توجه به تراکم خوب یونجه در چین های بعدی، استقرار علف های هرز قابل توجه نبود. مشهد: الف) بهترین تیمار برای کنترل علف های هرز پهن برگ، ایمازتاپیر 1 لیتر در هکتار و توفوردیبی ‮‭3/5‬ لیتر در هکتار بودند که علفهای هرز را ‮‭70‬ تا ‮‭80‬ درصد کنترل کردند. ب) متری بیوزین نیز با گیاه سوزی نیمه پایدار یونجه تازه کاشت و مستقر، قابل توصیه نمی باشد. بنابراین، کارایی علفکشهای بنتازون، توفوردیبی و ایمازتاپیر به دوز مصرف و گونه علفهرز بستگی دارد. همین تیمارها برای افزایش عملکرد یونجه نیز قابل توصیه هستند. با وجود کارایی قابل توجه متریبیوزین در کنترل علفهایهرز مورد بررسی، کاهش عملکرد یونجه در پاسخ به متریبیوزین ‮‭750‬ گرم در هکتار مشاهد شد. به همین علت، این علفکش در یونجه توصیه نمیشود. البته در بررسی حاضر، متریبیوزین به صورت پیشرویشی مورد استفاده قرار گرفت. شاید اگر به صورت خاکمصرف بکار میرفت، نتیجه بهتری حاصل میشد. تنها اقلیمی که توفوردی بی اثرات سویی بر یونجه داشت، جیرفت بود. در مجموع، به نظر می رسد این علف کش برای اقلیمهای گرم قابل توصیه نباشد.