ارزیابی ژنوتیپ های گندم نان زمستانه و بینابین در آزمایش یکنواخت مقدماتی مقایسه عملکرد دانه در اقلیم سرد کشور ‭(PRWYT-C90)‬

ارقام مناسب و اصلاح شده نقش موثری در افزایش عملکرد ایفا می نمایند. این بررسی به منظور انتخاب لاین های با عملکرد و سازگاری بالا، دارای صفات مطلوب زراعی و مقاوم به بیماری ها با استفاده از ‮‭76‬ ژنوتپ در طرح آماری سیستماتیک (مشاهده ای بدون تکرار) در 5 ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور (کرج، همدان، مشهد، اردبیل و میاندوآب) در سال زراعی ‮‭1390-91‬ به مورد اجرا درآمد.مقایسه عملکرد دانه لاین ها و تعیین سازگاری آنها به کمک روش غیرپارامتریک رتبه ‭(Rank) ‬یعنی با محاسبه میانگین رتبه ‭(R) ‬و انحراف معیار آن ‭(SDR) ‬انجام گردید. با توجه به کلیه نتایج (به ویژه عملکرد دانه، مقاومت به بیماری ها، ارتفاع بوته و رنگ دانه)، تعداد ‮‭36‬ لاین که برتر یا در سطح ارقام شاهد بودند انتخاب و جهت بررسی های تکمیلی به آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته سراسری اقلیم سرد ‭(ARWYT-C‬‮‭91‬) سال زراعی ‮‭1391-92‬ هدایت شدند. دامن عملکرد دانه لاین های انتخابی (‮‭36‬ لاین) بین ‮‭7051‬ تا ‮‭8417‬ و میانگین آنها ‮‭7594‬ کیلوگرم در هکتار با انحراف معیار ‮‭352‬ کیلوگرم درهکتار بود. میانگین عملکرد دانه ارقام و لاین های شاهد یعنی اروم، زارع، میهن و الوند به ترتیب ،‮‭7679‬ ،‮‭7772 6828‬ و ‮‭7451‬ و میانگین کل آنها ‮‭7433‬ کیلوگرم در هکتار بود. واژه های کلیدی: روش رتبه، عملکرد دانه، مقدماتی سراسری، بیماری زنگ زرد، سازگاری