ارزیابی خصوصیات زراعی و عملکرد لاین های امیدبخش کلزا در تاریخ های متفاوت کاشت

بمنظور تعیین اثرات تاریخ های مختلف کاشت برخصوصیات فنولوژیکی ، ارتفاع بوته ، اجزای عملکرد و عملکرد دانه ارقام بهاره کلزا، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده باسه تکرار درطی دو سال زراعی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران مورد ارزیابی قرارگرفت. تاریخ های مختلف کاشت شامل ‮‭27‬ ‭: D‬1 مهر ماه ، 7 ‭: D‬2 آبان ماه ، ‮‭17‬ ‭:D‬3 آبان ماه و ‮‭27‬ ‭: D‬4 آبان ماه به عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ های کلزا شامل L‮‭10‬(‮‭19‬‭HSAR) V‬1: ، V2‭: Sarigol ‬، V3‭: L‬7‭(SLMR‬‮‭308‬) ، V4‭: L‬4‭(SLM‬‮‭308‬) و V5‭: Hyola‬‮‭401‬ بعنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها حاکی از معنی دار بودن اثر سال، تاریخ کاشت، رقم و اثرات متقابل مربوطه برای برای اغلب خصوصیت مورد بررسی بوده است. به علت شرایط جوی نامناسب در سال دوم اغلب صفات از جمله عملکرد دانه در این سال کاهش یافته است. کاهش بنیه رشدی گیاه در تاریخ کاشت های انتهایی منجر به کاهش چشمگیر تعداد خورجین در بوته گردیده است که ماحصل آن کاهش قابل توجه عملکرد دانه بوده است. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ های مورد بررسی از ‮‭2994/5‬ الی ‮‭2015/2‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تاریخ کاشت های اول و چهارم متغیر بوده است. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها از ‮‭2112/8‬ الی ‮‭2815/9‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب در V4 و V1 متغیر بوده است. در این بررسی ژنوتیپ های V1 و V5 به ترتیب با برخورداری از عملکرد دانه ‮‭2815/9‬ و ‮‭2753/6‬ کیلوگرم در هکتار در هکتار از مقادیر بالای این صفت برخوردار بودند که از نظر آماری نیز در یک گروه قرار گرفتند. از عوامل عمده عملکرد بالای ژنوتیپ های مزبور مقادیر بالای اجزای عملکرد دانه شامل تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه بوده است. بیشترین مقدار شاخص برداشت مربوط به V5 بوده است که از نظر آماری با V3 در یک گروه قرار گرفته است. واژه های کلیدی: تجزیه واریانس، فاکتور اصلی، کرت های خرد شده، عملکرد دانه.