جداسازی مکانیکی کلاله از گل زعفران خشک شده با روش های مختلف

مهمترین و مشکل ترین مرحله برداشت زعفران، جداسازی کلاله های زعفران از گل های تازه برداشت شده از مزرعه می باشد که با نیروی کارگر و به صورت دستی انجام شده و وقت گیر و پرهزینه است. این تحقیق به منظور بررسی امکان جداسازی کلاله از گل های خشک شده، در دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول گل های زعفران با استفاده از خشک کن صنعتی خشک شده و تاثیر تیمارهای دمای خشک کن در سه سطح (،‮‭50 40‬ و ‮‭60‬ درجه سانتیگراد)، سرعت جریان هوا در خشک کن در دو سطح (‮‭0/5‬ و 1 متر بر ثانیه) و نوع گل در سه سطح(غنچه، نیمه باز و کاملا باز) بر میزان رنگ کلاله ، عطر و طعم یا تلخی بررسی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دمای خشک کردن، میزان کروسین کاهش و میزان سافرانال افزایش می یابد. مناسبترین شرایط برای خشک کردن گل های زعفران، دمای ‮‭60‬ درجه سانتیگراد با سرعت جریان هوای ‮‭0/5‬ متر بر ثانیه می باشد. در آزمایش دوم، گل های خشک شده با استفاده از غلطک های فشار دهنده و خورشیدی های ضربه زن تحت تاثیر نیروهای فشاری و ضربه ای قرار گرفتند و تاثیر آهنگ تغذیه، سرعت دوران برای غلطک ها و استوانه های خورشیدی و نوع گل خشک شده (غنچه، نیمه باز و کاملا باز)، بر درصد وزنی کلاله های جدا شده و کلاله های شکسته بررسی شدند. نتایج نشان داد، درصد وزنی کلاله های جداشده در گل های باز و نیمه باز نسبت به گل های غنچه بالاتر بوده ولی میزان شکستگی کلاله ها در گل های غنچه به میزان %‮‭30‬ کمتر است. با افزایش سرعت دورانی استوانه ها، درصد وزنی کلاله های شکسته شده افزایش می یابد. مشخص گردید که استفاده از ضربه زن های خورشیدی دارای کارایی مناسب جهت جداسازی کلاله های گل های خشک شده زعفران نبوده و درصد وزنی کلاله های جدا شده در کلیه تیمارها کمتر از %‮‭50‬ بدست آمد. استفاده از فشرده کننده غلطکی با سرعت دوران ‮‭200‬ دور در دقیقه و نرخ تغذیه 6 گرم بر ثانیه جهت جداسازی کلاله از گل های خشک شده نیمه باز، مطلوب ترین شرایط را نتیجه داد که موجب جداسازی ‮‭99/48‬ درصد کلاله ها گردید. 2- واژه های کلیدی : زعفران- گل خشک شده جدا کردن کلاله