مطالعات پژوهشی مکان یابی، خاک شناسی و ارزیابی اراضی برای احداث باغات زیتون در استان قزوین

این تحقیق در قالب یک طرح تحقیقاتی با عنوان " مطالعات پژوهشی مکان یابی، خاک شناسی و ارزیابی اراضی برای احداث باغات زیتون در استان قزوین " در قالب سه پروژه تحقیقاتی زیر طرح فوق انجام شد. هدف از اجرای این طرح تعیین حدود جغرافیایی مناطق مستعد توسعه باغات زیتون در استان قزوین بود به نحوی که ضمن رعایت ملاحظات زیست محیطی، بتوان از پتانسیل های بالقوه و بالفعل منابع تولید کشاورزی در استان استفاده مطلوب به عمل آورد. در یک پروژه تحقیقاتی زیر طرح فوق تحت عنوان "تعیین سطوح ژیومورفیکی اراضی شیب دار استان قزوین به عنوان اطلاعات پایه برای انجام مطالعات خاک شناسی" نقشه ژیوفرم های موجود در مناطق خاگینه و کشکور در استان قزوین تهیه شد. اطلاعات و داده های حاصل از اجرای این پروژه به عنوان مبنایی برای انجام مطالعات خاک شناسی به روش ژیوپدولوژیک در قالب پروژه تحقیقاتی با عنوان " تهیه نقشه خاک اراضی شیب دار مستعد پیشنهادی برای توسعه باغات زیتون در مناطق خاگینه و کشکور در استان قزوین" مورد استفاده قرار گرفت. با اجرای پروژه فوق خصوصیات و طبقه بندی خاک اراضی پیشنهادی در مناطق مطالعاتی تعیین شد. برای این منظور در عملیات میدانی، خصوصیات مورفولوژیکی خاک مناطق مطالعاتی تعیین و با استفاده از نتایج آزمایشگاهی نمونه های خاک، خاک ها طبقه بندی شده و مرز واحدهای نقشه تعیین و نیمرخ های شاهد مشخص گردید. از میان ‮‭193‬ نیمرخ خاک حفر شده در عملیات میدانی در مناطق مطالعاتی، جمعا تعداد ‮‭25‬ نیمرخ شاهد تعیین و تجزیه های فیزیکی و شیمیایی خاک بر روی آنها انجام شد. در مطالعات ستادی بر اساس اطلاعات حاصل از مشاهدات صحرایی و نتایج تجزیه های آزمایشگاهی نمونه های خاک و آب، نقشه های نهایی خاک، نقشه طبقه بندی اراضی و نقشه شوری و قلیاییت خاک با مقیاس ‮‭25000:1‬ تهیه شد. در مناطق مطالعاتی جمعا ‮‭15‬ فامیل خاک تشخیص داده شد. خاک های بدون تکامل پروفیلی و فاقد افق ‭B ‬که در رده انتی سول ها ‭(Entisols) ‬قرار گرفتند. خاک های این رده در زیر گروه های تیپیک ‭(Typic) ‬و لیتیک ‭(Lithic) ‬طبقه بندی شدند. خاک های کمی تکامل یافته رده اریدی سول ها ‭(Aridisols) ‬در سه زیر رده کلسیدها ‭((Calcids‬، جیپسیدها ‭(Gypsids) ‬و کمبیدها ‭(Cambids) ‬طبقه بندی شد. داده ها و اطلاعات حاصل از پروژه " تهیه نقشه خاک اراضی شیبدار مستعد پیشنهادی برای توسعه باغات زیتون در مناطق خاگینه و کشکور در استان قزوین" به عنوان پیش نیاز برای پروژه تعیین تناسب اراضی برای توسعه باغات در استان قزوین بهصکار رفت. نتایج نشان داد از مجموع ‮‭6120‬ هکتار اراضی مورد مطالعه‮‭500‬، هکتار اراضی برای توسعه باغات میوه دارای پتانسیل مناسب ‭(S‬1) و ‮‭955‬ هکتار دارای پتانسیل نسبتا مناسب ‭(S‬2) هستند. حدود ‮‭300‬ هکتار از اراضی مورد مطالعه به عنوان اراضی مخلوط تفکیک شدند که دارای درجات مختلف استعداد از S1 تا S3 بودند. بقیه اراضی برای توسعه باغات زیتون نامناسب تشخیص داده شد. از نتایج این پروژه می توان به عنوان راهنمایی برای احداث باغات در اراضی کم بازده شیب دار در مناطق خاگینه و کشکور در استان قزوین استفاده نمود. سازمان های دست اندرکار توسعه کاشت زیتون و نیز کشاورزان از کاربران اصلی نتایج این طرح هستند. واژه های کلیدی: مکان یابی، روش ژیوپدولوژی، طبقه بندی تناسب اراضی، توسعه باغات زیتون