بررسی میزان آفلاتوکسین و باقیمانده سموم در بقایای حاصل از پوست گیری پسته در استان کرمان

هر ساله در فصل برداشت پسته، طی عملیات فرآوری، حجم نسبتا زیادی از محصول فرعی شامل پوسته نرم رویی، خوشه، برگ و مقداری پوسته استخوانی در کارگاه های پسته پاک کنی در استان کرمان به جای می ماند. نتیجه تحقیقات به عمل آمده بر روی این محصول فرعی نشان داده است که این محصول، پتانسیل استفاده در تغذیه نشخوارکنندگان را دارا می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی وجود احتمالی آفلاتوکسین و آلودگی های میکروبی در محصول فرعی پسته تولیدی استان کرمان اجرا شد. تعداد ‮‭60‬ نمونه از محصول فرعی پسته به تفکیک از 4 شهرستان کرمان، رفسنجان، زرند و سیرجان به عنوان مراکز عمده تولید پسته در استان، ازکارگاه های سنتی و صنعتی، طی مرحله برداشت پسته شامل اوایل، اواسط و اواخر فصل برداشت و نیز 3 فاصله زمانی مختلف از زمان برداشت تا پوست گیری (‮‭1-2‬ ساعت، ‮‭5 -6‬ ساعت و ‮‭13‬ ساعت) جمع آوری گردید. نمونه های برداشت شده در مقابل آفتاب خشک و سپس آسیاب شد و از نظر غلظت سموم آفلاتوکسین و نیز آلودگی میکروبی مورد مطالعه آزمایشگاهی قرار گرفت. غلظت سموم آفلاتوکسین از نوع B1، B2، G1، G2 و کل آفلاتوکسین با استفاده از دستگاه ‭HPLC ‬اندازه گیری شد. همچنین نمونه ها در شرایط استریل با رقت های 1/،‮‭0/01 0‬ و ‮‭0/001‬ برابر کشت گردیدند و پس از ‮‭48‬ ساعت آنکوباسیون در دمای ‮‭37‬ درجه سانتی گراد، تعداد کلی فرم، اشریشیاکلی،کل کپک ها و کپک های آسپرژیلوس مورد شمارش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین غلظت کل سموم آفلاتوکسین در نمونه های محصول فرعی پسته ‮‭0/9‬ میکروگرم در هر کیلوگرم ‭(ppb) ‬بوده که به مراتب پایین تر از مرز حد مجاز آفلاتوکسین در خوراک های دام بود. اما بین نمونه های شهرستان های مختلف و نمونه ها بر اساس نوع کارگاه پوست گیری اختلاف معنی دار وجود داشت (‮‭0/05‬ ‭> P). ‬همچنین نتایج کشت میکروبی نشان داد که محصول فرعی پسته عاری از میکروب اشرشیا کلی بوده و در بین نمونه ها بر اساس نوع شهرستان ، محل پوست گیری، مرحله برداشت و زمان برداشت تا پوست گیری اختلاف معنی داری (‮‭0/05‬ ‭