فعالیت های تخمدانی در میش های سنجابی

الف- آزمایش اول: در طول یکسال مطالعه نمونه های سرم خون از ‮‭14‬ راس میش سنجابی غیر آبستن اخذ و با استفاده از روش رادیوایمنواسی میزان غلظت هورمون پروژسترون آنها اندازه گیری شد. نتایج این آزمایش نشان داد که فصل تولید مثل در میش های سنجابی از اواسط تیر ماه شروع شده، در آبان ماه به اوج رسیده و در اواخر دی ماه خاتمه یافته است. آنستروس کامل در این گوسفندان از اوایل بهمن ماه شروع شد و تا اوخر اسفند ماه ادامه داشت. ب- آزمایش دوم: در طول یک سال ، هر هفته حداقل 5 جفت تخمدان میش های سنجابی در کشتارگاه جمع آوری و اجسام زرد و فولیکول های آنها از نظر اندازه و تعداد ثبت گردیدند. بین تخمدان های راست و چپ از نظر میانگین وزن تخمدان ها ، تعداد فولیکول های با ابعاد مختلف ، تعداد، قطر، وزن و حجم جسم زرد ، تفاوت معنی داری وجود نداشت. بیشترین تعداد نسبی جسم زرد مربوط به ماه های مهر ، آبان و آذر بود ( به ترتیب ‮‭17/50‬ ، ‮‭27/84‬ و ‮‭16/42‬ ، ‮‭0/05‬ ‭p <). ‬بیشترین نرخ فراوانی تخمدان ها ی اپسی لاترال مربوط به ماه آبان بود (‮‭0/01‬ ‭p <). ‬بین وزن تخمدان های اپسی لاترال سالم و تعداد فولیکول های بزرگ و متوسط( به ترتیب ‮‭0/32‬‭r = ‬و ‮‭0/36‬‭r = ‬، ‮‭0/01‬ ‭p <) ‬و نیز بین وزن تخمدان های اپسی لاترال بدون فولیکول بزرگ و جسم زرد و تعداد فولیکول های متوسط(‮‭0/20‬‭r = ‬، ‮‭0/05‬ ‭p <) ‬همبستگی مثبت معنی دار وجود داشت. این نتایج با شرایط فصلی بودن گوسفندان منطقه کاملا سازگار است و تایید می کند که اوج فعالیت تخمدانی در میش های سنجابی در فصل پاییز می باشد. واژه های کلیدی: میش های سنجابی، فعالیت های تخمدانی، پروژسترون، تغییرات سالانه